Czyn nieuczciwej konkurencji – czym jest, kto i jakich roszczeń może dochodzić?
Najogólniej rzecz ujmując czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli dodatkowo zagraża lub narusza jakiś interes innego przedsiębiorcy lub klienta.
Czyn nieuczciwej konkurencji to np. wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, nieuczciwa lub zakazana reklama, naruszenie tajemnicy handlowej, naśladowanie produktów, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie.
Jeśli do jednego z powyższych zachowań doszło wówczas przedsiębiorca może żądać zaniechania takich sprzecznych z prawem działań, może również żądać usunięcia powstałych skutków wyżej wymienionych niedozwolonych działań nieuczciwej konkurencji.
Może również żądać złożenia oświadczenia odpowiedniej treści oraz w odpowiedniej formie. Jeśli została wyrządzona szkoda można żądać jej naprawienia poprzez żądanie odszkodowania.
Jeśli natomiast nieuczciwy przedsiębiorca uzyskał korzyści w związku z dopuszczeniem się czynu nieuczciwej konkurencji to adwokat podpowie, że można żądać wydania tych bezpodstawnie uzyskanych korzyści.
Istnieje również możliwość, aby sąd zasądził odpowiednią sumę pieniężną na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego. W tym ostatnim przypadku dodatkową przesłaną do takiego roszczenia jest to, aby czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.
Do wystąpienia z roszczeniami w zakresie nieuczciwej konkurencji uprawniony jest przedsiębiorca, którego interes został naruszony lub zagrożony.
Przedsiębiorcą takim może być osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, które prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową, uczestniczą w działalności gospodarczej.
Najważniejsze jest to, że możliwość dochodzenia roszczeń uzależniona od istnienia po stronie przedsiębiorcy własnego interesu, który został zagrożony lub naruszony wskutek popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji. Dlatego też zakres zgłoszonych roszczeń czy to w piśmie do drugiego przedsiębiorcy czy w pozwie musi pozostawać w bezpośrednim związku z jego interesem.
Natomiast sprawcą czynu nieuczciwej konkurencji jest również przedsiębiorca. Innymi słowy po dwóch stronach musi występować przedsiębiorca.
Roszczeń wynikających z czynów nieuczciwej konkurencji można również dochodzić przed sądem, w którego okręgu nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę, a nie tylko przed sądem właściwym dla siedziby pozwanego. Na taką alternatywę zwracają uwagę adwokaci. Lublin może być tym miejscem, jeśli tutaj poszkodowany przedsiębiorca poniósł szkodę pomimo, że pozwany ma siedzibę w Warszawie. To umożliwia zaoszczędzenie znacznych kosztów, więc warto o tym pamiętać.
Warunkiem skutecznego wniesienia powództwa z zakresu czynu nieuczciwej konkurencji jest uiszczenie przy składaniu pozwu opłaty sądowej w odpowiedniej wysokości.
W sprawach o roszczenia z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji spotyka się trzy rodzaje opłat sądowych od pozwu, uzależnionych od rodzaju zgłaszanych roszczeń: opłata stosunkowa – należna od roszczeń majątkowych, opłata stała – należna od roszczeń niemajątkowych oraz opłata tymczasowa w sytuacji, gdy wartości przedmiotu sporu o prawa majątkowe nie można ustalić w chwili wszczęcia sprawy.
Roszczenia w zakresie nieuczciwej konkurencji mogą być objęte zapisem na sąd polubowny.
Jeśli chodzi o przykład czynu nieuczciwej konkurencji to adwokaci wskazują z najczęściej spotykanych pobieranie opłaty za tzw. półkowe, czyli pobieranie przez hipermarket, supermarket itp. opłat innych niż handlowe czyli np. za przyjęcie towaru do sprzedaży.
Jak uznał Sąd Najwyższy takie zachowanie utrudnia dostęp do rynku i narusza dobre obyczaje handlowe. I jest to klasyczny czyn nieuczciwej konkurencji, gdyż hipermarket (przedsiębiorca) wykorzystuje swoją uprzywilejowana pozycję w stosunku do dostawcy (innego przedsiębiorcy).
Warto również wiedzieć, że w zakresie domen internetowych istnieje stały sąd polubowny zajmującymi się rozstrzyganiem takich sporów tj. Sąd Polubowny ds. Domen Internetowych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji – www.piit.org.pl oraz Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej – www.sakig.pl
Przedsiębiorca, dochodzący roszczeń wynikających z czynu nieuczciwej konkurencji, polegającego na zamieszczeniu publikacji na stronie internetowej, może, na podstawie art. 35 Kodeksu postępowania cywilnego, wytoczyć powództwo przed sąd, w którego okręgu publikację wprowadzono na stronę internetową, lub przed sąd, w którego okręgu dostępność tej strony spowodowała zagrożenie lub naruszenie jego interesu.