Co daje intercyza w razie rozwodu?

Intercyza wprowadzająca rozdzielność majątkową między małżonkami, to dobry krok nie tylko po to, aby zabezpieczyć się podczas ewentualnego rozstania.

Choć kiedy już dochodzi do rozwodu, umowa ta nie tylko przyspiesza całe postępowanie, ale i chroni przed kłótnią o posiadane dobra wspólne. Przeczytaj o tym czym jest intercyza, jakie są jej formy oraz dokument ten przeszkadza w procedurze rozwodowej.

Wszystkie oblicza intercyzy

W powszechnej świadomości utarło się, że intercyza sprowadza się tylko do rozdzielności majątkowej. Jak się okazuje, przekonanie to jest błędne — ten zabieg prawny może służyć również do rozszerzenia wspólności majątkowej o majątku odrębne każdego z małżonków.

Kiedy para decyduje się na zawarcie związku małżeńskiego, niejako z automatu powstaje wspólność majątkowa ustawowa. Na jej mocy wszystko, co będzie zgromadzone od momentu ślubu, jest częścią majątku wspólnego.

Dla przypomnienia zakres majątku wspólnego reguluje artykuł 31 par 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Należą do niego w szczególności dochody z majątku wspólnego i majątku osobistego małżonków oraz pobrane wynagrodzenie za pracę i inne dochody.

Będą to również środki zgromadzone na funduszach pracowniczych czy emerytalnych. Nie włącza się natomiast chociażby te składniki majątku, które zostały nabyte przed zawarciem małżeństwa oraz nabyte w drodze dziedziczenia, zapisu czy darowizny.

Intercyzą można również rozszerzyć wspólność majątkową o to, co jest uważane za majątek osobisty małżonków. Idąc za artykułem 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do tego rodzaju majątku należą przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków.

To również wszystko, co zostało nabyte przez dziedziczenie, a także prawa majątkowe wynikające ze współwłasności łącznej podlegającej odrębnym przepisom. Czyli intercyzą można rozdzielić, ale i powiększyć majątek wspólny małżonków. Zobaczmy teraz, co daje intercyza w razie rozwodu.

Rozwód z rozdzielnością majątkową

Wiele z par zastanawia się, jak wygląda rozwód z intercyzą. Wiele zależy od tego, kiedy została zawarta. Kiedy para spisuje ten dokument przed ślubem, to po zawarciu małżeństwa nie dojdzie do powstania wspólności majątkowej (wspólności ustawowej).

Bywa jednak, że intercyza jest podpisywana już w trakcie trwania małżeństwa. Wtedy podczas rozwodu nie odchodzi problem z podziałem majątku. A to jest już bardzo dużo.

Rozdzielność majątkowa, która chroni

Małżonkowie, podpisując intercyzę, mogą wybrać rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Taka forma prawna ma na celu ochronę tego małżonka, który jest na słabszej pozycji ekonomicznej.

W momencie, gdy dochodzi do rozwodu, małżonek z mniejszym dorobkiem może żądać jego wyrównanie w postaci zapłaty lub przeniesienia praw.

Intercyza przed rozwodem — czy to dobry pomysł?

Ustanowienie intercyzy przed rozwodem to coraz częściej spotykane zjawisko. Co warto podkreślić już na samym początku, wymaga to zgodnej woli obojga małżonków.

Polskie ustawodawstwo pozwala na intercyzę przed rozwodem, jednak pod pewnymi warunkami. Idąc za artykułem 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kiedy trwa wspólność majątkowa, żadna ze stron nie może wyjść z wnioskiem o podział majątku wspólnego.

Jeżeli para chce podzielić majątek jeszcze przed rozwodem, musi zdecydować o ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Sporządzają więc intercyzę, gdzie jasno zostaje nakreślone, jakie obowiązki i prawa ma każdy z małżonków odnośnie posiadanego majątku.

Nie można zapominać o tym, że umowa ta jest ważna tylko pod warunkiem, że została sporządzona w formie aktu notarialnego. Każda inna postać będzie zwyczajnie nieskuteczna i nie przyniesie żadnych konsekwencji prawnych. Po przeprowadzeniu umownego podziału majątku para może przystąpić do przeprowadzenia procedury rozwodowej.

Czy intercyza przeszkadza w rozwodzie?

Nie da się ukryć, że umowa majątkowa małżeńska między małżonkami regulująca sprawy majątkowe, daje wiele plusów, również przy rozstaniu. Czy Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, jakie są minusy intercyzy podczas rozwodu?

Nie dzieje się to bezpośrednio, lecz wynika z kontekstu. Intercyza jako dokument prawny, określa które części majątku są wspólne, a jakie odrębne. Jeżeli brak takiej umowy, cały majątek jest dzielony po połowie. Wynika z tego, że jeżeli intercyza była częściowa i nie obejmowała pewnych rzeczy, zostaną one w trakcie rozwodu, podzielone na równe części.

Intercyza może wprowadzać pewne niedogodności również na etapie ustalania wysokości obowiązku alimentacyjnego na rzecz jednego ze współmałżonków. Jeżeli w dokumencie były dyspozycje co do ich potencjalnej wysokości, może okazać się, że będzie to wiążące. Dobrą wiadomością jest to, że polskie ustawodawstwo nie pozwala na całkowite wyłączenie obowiązku alimentacyjnego.

Kolejny aspekt dotyczy działania samego sądu. Ten, jeżeli doszuka się nieprawidłowości w jej sporządzeniu, może przystąpić do oceny ważności intercyzy.

Dzieje się tak najczęściej w przypadku, gdy według oceny wymiaru sprawiedliwości, dojdzie do rażącej niesprawiedliwości względem jednego z małżonków. Innym powodem jest rażące naruszenie zasad współżycia społecznego. Może się więc tak wydarzyć, że postanowienia intercyzy będą modyfikowane podczas procesu rozwodowego.

Intercyza zawarta między małżonkami nigdy nie spraw z zakresu opieki nad dziećmi i alimentami naliczonymi z tego tytułu. Dlatego też nie można się spodziewać, że kiedy dojdzie do rozprawy w sądzie rodzinnym, ta kwestia będzie już unormowana.

Nie da się ukryć, że rozdzielność majątkowa jest najlepszym zabezpieczeniem interesów majątkowych każdego z małżonków. W przypadku, gdy druga połówka prowadzi działalność gospodarczą, jest to wręcz wymagane, aby chronić swoje interesy przed ewentualnymi problemami wynikającymi z niewypłacalności lub innych problemów finansowych.

Nawet jeżeli obecnie jesteście zgodnym, bezproblemowym małżeństwem, warto zwyczajne zabezpieczyć się na przyszłość. A ta jak wszyscy wiedzą, lubi zaskakiwać i to niekoniecznie pozytywnie.

Podsumowanie

Decydując się na rozdzielność majątkową w trakcie trwania małżeństwa, podczas rozwodu oboje małżonkowie będą mieć znacznie bardziej uproszczoną procedurę rozwodową, gdyż ustrój rozdzielności majątkowej jasno rozgranicza majątki osobiste małżonków, a także ich majątek wspólny.