Czy dziadkowie muszą płacić alimenty za syna?

W powszechnej świadomości świadczenia, jakimi są alimenty na dziecko, zasądzane są na jedno z rodziców po rozstaniu. Jednak życie pokazuje, że taki sam obowiązek może być nałożony również na dziadków względem wnuków.

Nie będzie to jednak zwykła forma alimentacji a jedynie uzupełniająca. W związku z tym kwota zawsze będzie niższa niż ta, która byłaby zasądzona na rodziców.

Czym jest obowiązek alimentacyjny?

Z obowiązkiem alimentacyjnym względem małoletnich będących pod opieką, w pierwszej kolejności obarcza się małżonków. To rodzice właśnie są zobowiązani do łożenia finansowego na swoje dzieci tak, aby zapewnić środki na godziwe utrzymanie i wychowanie najmłodszych.

Jeżeli jednak rodzice nie mogą spełnić tego obowiązku, kolejnymi są krewni w linii prostej. Ważną zasadą jest, że zgodnie z ustawą, na początku można żądać alimentów od dzieci lub wnuków względem ich rodziców, a dopiero później, od rodziców i dziadków względem dzieci i wnuków.

Możliwe jest również, ustanie obowiązku alimentacyjnego. Dzieje się to w sytuacji, gdy osobom opiekującym się małoletnim, poprawi się sytuacja życiowa. Tym samym dziadkowie nie są już zmuszeni do płacenia alimentów na swoje wnuki.

Jest jednak dopuszczalne, że w przyszłości wnukowie ponownie pozwą dziadków o alimenty. Nigdy to jednak nie będzie taka kwota, jaką zasądzono na rodziców.

Alimenty uzupełniające

Polskie ustawodawstwo dopuszcza sytuację, w której dziadek lub babcia są zobowiązani przez sąd do płacenia alimentów na rzecz wnuków. Takie alimenty od dziadków noszą nazwę „alimenty uzupełniające”.

Ich wysokość jest jednak niższa niż kwota, jaką zasądzono by w analogicznej sytuacji dla rodziców. O tym, czy dziadkowie muszą płacić alimenty, decyduje sąd.

Aby je otrzymać, wnuk może wystąpić tylko w trzech przypadkach. Pierwszy z nich, to sytuacja, w której oboje rodziców nie żyją. Następna, to moment, gdy rodzic nie są w stanie wywiązać się ze swoich obowiązków względem małoletniego. Ostatnia, kiedy to uzyskanie potrzebnych środków jest utrudnione, niemożliwe albo też połączone z nadmiernymi trudnościami.

W sytuacji, gdy osobom opiekującym się małoletnim, poprawi się sytuacja życiowa, wtedy gaśnie obowiązek alimentacyjny dziadków. Zła wiadomość jest taka, że ten fakt trzeba udowodnić na osobnej rozprawie w sądzie.

Dowodami mogą być np. zaświadczenia o dochodach albo też inne aspekty, które pokazują podwyższenie statusu życiowego osób opiekujących się dzieckiem.

Alimenty płacone przez dziadków — zasady

Sąd przyjmuje za pewnik zasadę, w myśl której, to rodzice są zobowiązani do wychowania i utrzymania dziecka. Może się zdarzyć taka sytuacja, w której jedno z rodziców umiera. Wtedy to na drugim rodzicu w całości spoczywa obowiązek dbania o wspólne dzieci.

I właśnie kiedy jeden opiekun prawny nie jest w stanie zaspokoić potrzeb dziecka, może w imieniu dziecka zwrócić się o alimenty do jego dziadków. Co istotne, wypłacanie alimentów uzupełniających absolutnie nie zwalnia z obowiązków łożenia na dzieci przez żyjących rodziców.

Zastanawiając się, np. czy dziadkowie muszą płacić alimenty za syna, trzeba pamiętać o spełnieniu co najmniej trzech przesłanek. Wnuk, na którego powstanie obowiązek alimentacyjny, nie może mieć pod opieką swoich dorosłych dzieci.

Wtedy to one w pierwszej kolejności miałyby obowiązek alimentacyjny. Kolejny aspekt, to sytuacja, w której rodzice wnuków wnoszących o alimenty, już nie żyją. Ostatnia już, to moment, gdy wnuki znajdują się w niedostatku.

Nie jest doprecyzowane, kiedy dziadkowie płacą alimenty za syna, a kiedy za córkę. Przy rozpatrywaniu sprawy, sąd będzie badał sytuację materialną zarówno dziadków od strony męża jak i żony.

Praktyka pokazuje, że w pierwszej kolejności obciążeni alimentami zostają ci, którzy mają większe dochody oraz zgromadzony majątek. Pewne jest, że sąd nigdy nie nałoży obowiązku alimentacyjnego na tych dziadków, którzy nie mają możliwości zarobkowo- finansowych, aby je wypełnić.

Definicja niedostatku

Wnukowie mogą pozwać swoich dziadków o wywiązanie się z obowiązku alimentacyjnego tylko w przypadku, gdy udowodnią, że żyją w niedostatku. To stan, gdzie osoba nie jest w stanie sama się utrzymać i zapewnić minimum bytowe.

Co ważne, osoba wnioskująca nie może sama wprowadzić się w niedostatek, aby potem wnioskować o alimenty. Wnuk żyjący ponad stan, a potem niemający z czego żyć, co do zasady składając wniosek o alimenty, musi liczyć się z odrzuceniem.

O takim świadczeniu mogą zapomnieć osoby, które mają zdolność zarobkową, ale jej nie podejmują. Sąd bardzo rzadko przychyla się do opinii mówiących, że wnuk jest niezaradny życiowo. Sama w sobie nie stanowi podstawy do przyznania świadczeń alimentacyjnych.

Alimenty uzupełniające nie zostaną również zasądzone, kiedy wnuk mimo możliwości, nie szuka żadnych innych środków utrzymania. Czyli osoba, która mogłaby już pójść do pracy, ale tego nie robi, nie ma podstaw o dochodzenie roszczeń o alimenty od swoich dziadków.

Warto pamiętać o tym, że każdy pozew jest rozpatrywany indywidualnie przez sąd. Może więc zdarzyć się sytuacja, w której strony zostaną wezwane w charakterze świadków, aby z jednej strony wyjaśnić niektóre kwestie a z drugiej, aby złożyć oświadczenia.

Pozew o alimenty — gdzie złożyć?

Wnuk, który chce pozwać dziadków o alimenty, musi złożyć pozew przez sąd. Dochodzenie świadczeń alimentacyjnych w tej spawie może być wykonane bądź to w sądzie rejonowym właściwym miejscowo według zamieszkania pozwanego.

Drugą opcją, jest sąd rejonowy w miejscu, w którym zamieszkuje osoba uprawniona. Czyli pozywający nie musi jechać często na drugi koniec polski, aby złożyć dokumenty o alimenty.

Druga dobra wiadomość jest taka, że tego rodzaju pozew o alimenty jest całkowicie zwolniony z kosztów sądowych. Jednak pewne jest, że aby domagać się prawnie alimentów, trzeba złożyć papiery w sądzie. Tego nie rozwiąże ani umowa słowna, ani nawet cywilnoprawna. Orzeczenie sądu jest również najlepszym zabezpieczeniem i podstawą do dochodzenia swoich praw.