Do kiedy płaci się alimenty na dziecko studiujące?

Do kiedy płaci się alimenty na dziecko studiujące? Obowiązek alimentacyjny nie wygasa ani w momencie, kiedy dziecko kończy 18. rok życia i staje się dorosłe, ani w momencie, kiedy studiując, kończy 26. rok życia.

Przy zasądzaniu alimentów pod uwagę bierze się bowiem inne okoliczności niż tylko wiek uprawnionego do alimentacji czy fakt kontynuowania przez dziecko nauki.

Zasadniczo, rodzic ma obowiązek łożyć na dziecko do momentu, kiedy to będzie w stanie utrzymywać się samodzielnie. Kiedy więc można uchylić alimenty na dorosłe dziecko studiujące i jaki sporządzić pismo w tej sprawie? aby ułatwić Ci napisanie takiego wniosku do sądu – przygotowałem gotowy do pobrania wzór pozwu, który pobierzesz poniżej:

Do kiedy trwa obowiązek alimentacyjny?

Wiele osób uznaje, że w polskim prawie obowiązują alimenty do 26 roku życia. Tymczasem orzeczony przez sąd obowiązek alimentacyjny nigdy nie jest ograniczony żadnymi ramami czasowymi.

Również przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie przewidują jednego, uniwersalnego terminu zakończenia obowiązku alimentacyjnego względem dzieci. Termin ten jest bowiem zależny od wielu różnych okoliczności, takich jak sytuacja majątkowa rodziców i możliwości zarobkowania dziecka, a także jego zachowanie. 

Zasada ogólna mówi o tym, że obowiązek alimentacyjny trwa, dopóki dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Nie ma znaczenia, czy uprawniony skończył 18. czy 26. lat.

W praktyce obowiązek alimentacyjny do 26 roku życia ma miejsce najczęściej, ponieważ przyjmuje się, że dorosłe dziecko powinno podjąć pracę i utrzymywać się samodzielnie, nawet jeśli nie posiada odpowiednich kwalifikacji, gdy nie uczy się i nie studiuje.

Należy wiedzieć jednak, że obowiązek alimentacyjny może trwać nawet dożywotnio, jeżeli dziecko jest ciężko chore lub niepełnosprawne.

Kiedy można uchylić obowiązek alimentacyjny?

Aby dowiedzieć się, do kiedy płaci się alimenty na dziecko studiujące, należy zapoznać się z kilkoma podstawowymi przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczącymi alimentów. Najważniejsze z nich to:

art. 133. § 1. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

§ 3. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się[…]

W przypadku dzieci dorosłych kluczowe znaczenie ma termin „dokładania starań”, ponieważ nierzadko zdarza się, że dziecko celowo nie podejmuje pracy zarobkowej, która pozwoliłaby mu osiągnąć niezależność finansową, a fakt pobierania nauki wykorzystuje jako wymówkę, aby dłużej pobierać alimenty od rodzica.

Obowiązek alimentacyjny można uchylić na wniosek zobowiązanego do alimentacji. W takim postępowaniu sąd będzie brał pod uwagę zarówno:

• czynniki związane z dzieckiem – jego kwalifikacje, możliwości, zdolności, chęć kontynuowania nauki, osiągane wyniki,
• czynniki związane z rodzicem zobowiązanym do płacenia alimentów, – posiadany majątek, wysokość wynagrodzenia, stan zdrowia, możliwości zarobkowe.  

Alimenty na dziecko uczące się zaocznie

Udzielanie odpowiedzi na pytanie – do kiedy alimenty dla studenta? – warto zacząć od rozróżnienia dwóch sytuacji: kiedy dziecko uczy się na studiach dziennych, bezpłatnych oraz na studiach zaocznych, płatnych.

O ile alimenty dla studenta dziennego zwykle będą się dziecku należały, tak w przypadku alimentów na studenta zaocznego sprawa nie jest już tak oczywista.

Teoretycznie, tryb podjętych przez dziecko studiów nie stanowi o tym, czy obowiązek alimentacyjny rodzica wygasa. Również studiowanie zaoczne nie jest samoistną przesłanką do tego, aby rodzic ubiegał się o uchylenie obowiązku alimentacyjnego dla pełnoletniego dziecka.

Należy pamiętać bowiem, że ucząc się w trybie zaocznym, dziecko wcale nie musi mieć możliwości podjęcia pracy w dni powszednie.

Nauka dziecka jest sprawą priorytetową. Rodzice powinni zapewnić mu możliwość uzyskania wykształcenia. Natomiast studiowanie nie ogranicza się jedynie do uczestnictwa w zajęciach na uczelni.

Student musi również przygotowywać się do zajęć, zaliczeń i egzaminów, zapoznawać się z literaturą, pracować we własnym zakresie. Powinien mieć też czas na rozwijanie zainteresowań, pielęgnowanie hobby czy utrzymywanie kontaktów międzyludzkich.

Jeśli dziecko uczące się w trybie zaocznym zostanie pozbawione środków utrzymania, według sądu może to stanowić zagrożenie dla jego rozwoju, co będzie sprzeczne z rodzicielskim obowiązkiem troszczenia się o dziecko.

Kwestię płacenia alimentów na dziecko studiujące zaocznie należy analizować więc tak samo, jak kwestię dziecka studiującego w trybie dziennym.

Od alimentów na studenta dziennego i zaocznego mogą zatem uchylić się rodzice, w przypadku których łożenie na dziecko wiąże się z nadmiernym uszczerbkiem. Innym wskazaniem do uchylenia obowiązku alimentacyjnego będzie złe zachowanie samego dziecka. 

Kiedy można uchylić alimenty na dziecko studiujące?

Jak zostało wspomniane, dorosłe dziecko może niekiedy wykorzystywać fakt podjęcia studiów jako wymówkę, aby nadal pobierać alimenty od rodzica i nie utrzymywać się samodzielnie. W takiej sytuacji zobowiązany powinien wystąpić z pozwem o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, uzasadniając go odpowiednimi argumentami. 

Alimenty na dziecko studiujące są zasadne tylko wtedy, kiedy dalsza nauka dziecka jest usprawiedliwiona. Oznacza to, że dziecko powinno podjąć takie studia zaraz po zakończeniu szkoły średniej, nie zaś po kilku latach od ukończenia liceum.

Co więcej, za bezzasadne mogą zostać uznane studia podjęte po ukończeniu szkoły zawodowej, ponieważ dziecko kończy je z konkretnym zawodem i ma możliwość podjęcia zatrudnienia. Wskazane jest zatem, aby takie dziecko podjęło studia zaoczne, a w dni powszechne świadczyło pracę zarobkową. 

Kolejną kwestią jest efektywność nauki podjętej przez dziecko. Studia uprawnionego powinny przebiegać z sukcesami. Jeśli dziecko:

• otrzymuje negatywne wyniki,
• ma niską frekwencję,
• powtarza egzaminy, semestry,
• ciągle zmienia kierunki, nie kończąc żadnego z nich,

rodzic może wnieść do sądu wniosek o uchylenie alimentów na pełnoletnie uczące się dziecko, ponieważ te należą się za czas efektywnej nauki, która może zostać ukończona w rozsądnym terminie. Studia powinny też skutkować zdobyciu wykształcenia i kwalifikacji, które poprawią sytuację dziecka na rynku pracy.

Jeśli więc dziecko zaniedbuje studia, z własnej winy powtarza lata studiów, przez co nie zakończy ich w terminie przewidywanym programem studiowania, zniesienie alimentów będzie jak najbardziej uzasadnione.

Stosunek z rodzicem a alimenty

Alimenty na dziecko studiujące można znieść również w związku z jego niewłaściwym zachowaniem względem rodziców. Przyjmuje się bowiem, że dziecko pełnoletnie powinno traktować rodziców z szacunkiem i utrzymywać z nimi poprawne relacje.

Jeśli dziecko uważa, że jest już dorosłe i nie ma obowiązku traktować rodziców z szacunkiem, powinno się usamodzielnić, czyli powinno też samo zrezygnować z alimentów.

Dodatkowym argumentem pozwalającym na uchylenie obowiązku alimentacyjnego na dziecko studiujące będzie także zła sytuacja materialna zobowiązanego, wynikająca na przykład z faktu utraty pracy czy zapadnięcia na ciężką chorobę.