Co zrobić gdy mąż nie płaci zabezpieczenia alimentów?
W trakcie sprawy o rozwód strona może żądać zabezpieczenia alimentów, czyli ustalenia określonej kwoty pieniężnej, którą zobowiązany do alimentacji będzie płacił przez cały okres trwania postępowania sądowego.
Sąd udziela takiego zabezpieczenia na wniosek, który można złożyć od razu w pozwie o rozwód lub później, w osobnym piśmie. Jeśli zaś mąż obciążony obowiązkiem zapłaty zabezpieczenia alimentów nie będzie regulował świadczenia dobrowolnie, o pomoc można poprosić komornika, składając poniższy wniosek:
Czym jest zabezpieczenie alimentów?
Obowiązek alimentacyjny polega na dostarczaniu środków utrzymania i środków wychowania osobom uprawnionym. Jeśli zobowiązany do płacenia alimentów uchyla się od obowiązku alimentacyjnego, uprawniony może wnieść do sądu pozew o alimenty. Zanim jednak zostanie orzeczony prawomocny wyrok sądu w takiej sprawie, może minąć kilka tygodni lub miesięcy.
Co powinien zrobić więc uprawniony, który nie ma środków utrzymania? Zgodnie z przepisami, w takich okolicznościach strona może skorzystać z instytucji zabezpieczenia roszczeń. Alimenty – podobnie jak i inne roszczenia w sprawach cywilnych – można zabezpieczyć zarówno przed wytoczeniem sprawy lub w trakcie trwania procesu.
Warunkiem, jaki trzeba spełnić, aby sąd udzielił zabezpieczenia roszczeń, jest:
- uprawdopodobnienie roszczenia,
- wykazanie interesu prawnego.
Uprawdopodobnieniem istnienia roszczenia jest przedstawienie faktów i dowodów, które pozwalają wykazać, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego nie są zaspokojone. Natomiast interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje w sytuacji, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwia lub znacznie utrudnia wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia.
Przygotowując wniosek o zabezpieczenie alimentów, można żądać:
- zabezpieczenia alimentów tylko na niepełnoletnie dzieci,
- zabezpieczenia potrzeb rodziny, czyli również dzieci pełnoletnich, które nie mogą jeszcze samodzielnie się utrzymywać oraz samego wnioskodawcy, czyli małżonka.
Natychmiastowa wykonalność zabezpieczenia
Zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych powinno zostać udzielone niezwłocznie. Sąd rozpatruje wniosek o zabezpieczenie nie później niż w ciągu jednego tygodnia, co wynika z konieczności zadbania o dobro dzieci. Szybkość rozpoznania wniosku wiąże się również z chęcią uniknięcia sytuacji, w której zobowiązany próbuje ukryć swój majątek.
Wydane przez sąd postanowienie o zabezpieczeniu alimentów jest wykonalne natychmiast, czyli z urzędu zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Warto wspomnieć, że orzeczenia sądu wydane w normalnym trybie muszą najpierw się uprawomocnić, a później uzyskać klauzulę wykonalności. Dopiero wtedy można żądać ich przymusowego wykonania – za sprawą komornika.
W przypadku zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych nie trzeba zaś czekać na uprawomocnienie orzeczenia i na nadanie mu klauzuli wykonalności. Oznacza to, że uprawniony może od razu po wydaniu przez sąd postanowienia przystąpić do egzekucji.
Należy wiedzieć, że zobowiązany może, co prawda, złożyć zażalenie na zabezpieczenie alimentów, ale nie powoduje ono wstrzymania zabezpieczenia. Uprawniony nie musi obawiać się zatem, że takie zażalenie wstrzyma obowiązek zapłaty.
Co zrobić, kiedy małżonek nie płaci zabezpieczenia alimentów?
”Mąż nie płaci zabezpieczenia alimentów” – to problem, na który skarży się wiele kobiet. Chociaż postanowienie o zabezpieczeniu alimentów jest natychmiast wykonalne, to druga strona może robić wszystko, aby takiego zabezpieczenia nie płacić. Takie zachowanie jest dosyć powszechne, dlatego istnieją sposoby walki z uchylaniem się od obowiązku płacenia zabezpieczenia.
W takim razie co zrobić jeśli ojciec nie płaci zabezpieczenia? Odpowiedź sprowadza się do zasięgnięcia pomocy komornika i egzekucja alimentów. Jeśli zobowiązany nie spełnia swojego obowiązku alimentacyjnego dobrowolnie, należy zgłosić się do komornika sądowego z wnioskiem o wyegzekwowanie alimentów.
Komornikiem właściwym do złożenia takiego wniosku będzie ten odpowiedni ze względu na miejsce zamieszkania zobowiązanego.
Jak wyegzekwować zabezpieczenie alimentów? Po złożeniu wniosku o egzekucję zabezpieczenia świadczenia u komornika uprawniony nie musi podejmować żadnych działań. Sprawa będzie prowadzona przez organ komorniczy, który najczęściej przeprowadza egzekucję alimentów z rachunku bankowego zobowiązanego lub z jego wynagrodzenia za pracę.
Istotne jest jednak, aby we wniosku wskazać wszystkie składniki majątku zobowiązanego, o jakich wie uprawniony. Jeśli jednak wnioskodawca nie przedstawi składników majątku dłużnika alimentacyjnego, komornik sam ustali, z czego może prowadzić egzekucję alimentów.
Jako ciekawostkę warto dodać, że w przypadku nie zabezpieczenia alimentacyjnego a samych już docelowych alimentów, jeśli mąż ich nie płaci, można zwrócić się o pomoc do Funduszu Alimentacyjnego, który także może alimenty wypłacać, jeśli spełnia się określone kryteria. Niestety prawo do świadczeń z Funduszu alimentacyjnego nie dotyczy wypłaty zabezpieczenia alimentacyjnego.
Cofnięcie zabezpieczenia alimentów
Jak zostało wspomniane, złożenie zażalenia na postanowienie o zabezpieczeniu alimentów nie wstrzymuje wykonania takiego orzeczenia. Istnieje jednak możliwość cofnięcia takiego zabezpieczenia. Sąd może uchylić lub zmienić postanowienie o zabezpieczeniu na wniosek strony.
Rodzic zobowiązany do płacenia alimentów ma prawo złożyć wniosek o uchylenie lub zmianę postanowienia w każdym czasie, jeśli okoliczności, na podstawie których zostało wydane postanowienie, zmieniły się, bądź przestały istnieć. Będzie to uzasadnione na przykład w sytuacji, kiedy zobowiązany straci pracę.
Sąd nie podejmie jednak decyzji o uchyleniu lub zmianie zabezpieczenia alimentów bez wysłuchania drugiego rodzica – uprawnionego do odbioru alimentów. Przed zmianą orzeczenia można więc nadal się obronić.
Wyrównanie zabezpieczenia alimentów po wydaniu wyroku
Zabezpieczenie alimentów może być kwotą niższą niż ta, którą finalnie ustali sąd w wyroku zasądzającym alimenty. Czy w takiej sytuacji uprawnionemu należy się wyrównanie świadczenia?
Zgodnie z przepisami, odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Sąd przyznaje alimenty za okres liczony od daty złożenia pozwu o alimenty, co oznacza, że obejmuje to także czas, kiedy obowiązywało postanowienie o zabezpieczeniu roszczenia.
Zabezpieczenie przyszłych roszczeń
Warto wiedzieć, że przepisy przewidują również możliwość zabezpieczenia przyszłych roszczeń dla dziecka nienarodzonego. Sąd zabezpiecza przyszłe roszczenia alimentacyjne w związku z procedurą ustalenia ojcostwa.
Ojciec dziecka zostaje więc zobowiązany do wyłożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki – za trzy miesiące w okresie porodu – oraz dziecka na okres trzech miesięcy po jego narodzinach.