Uporczywe nękanie gdzie zgłosić?

Gdzie zgłosić uporczywe nękanie? Stalking, czyli nękanie, to problem, który przybiera na sile, a jednak nadal często jest bagatelizowany. Kłopotliwe bywa bowiem zarówno wykazanie, że sprawca dopuszcza się stalkingu, jak i jego udowodnienie.

Gdzie należy zgłosić zatem niepokojące zachowania stalkera i jakie dowody przedstawić, aby doprowadzić do ukarania przestępcy? i w końcu jak napisać skuteczne zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa uporczywego nękania?

Co to jest nękanie?

Zgodnie z przepisami, nękanie to uporczywe działanie wobec innej osoby lub jej bliskich, wzbudzające uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, bądź prowadzące do istotnego naruszenia prywatności ofiary.

Stalking to także podszywanie się pod inną osobę, wykorzystywanie jej wizerunku lub danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody osobistej lub majątkowej.

Aby nękanie stało się przestępstwem, musi być uporczywe, czyli rozciągać się przez określony czas. Poza tym stalking powinien być nacechowany złą wolą, złośliwością i nieustępliwością. Jeśli stalker nie reaguje na prośby i stanowcze żądania ofiary, kontynuując swoje działania, sprawę warto zgłosić organom ścigania.

Aby ułatwić Ci sporządzenie zawiadomienia o uporczywym nękaniu, przygotowaliśmy gotowy do wypełnienia wzór zawiadomienia, które pobierzesz poniżej:

Jakie zachowania to stalking?

Nękanie należy rozumieć jako powtarzające się prześladowanie poprzez wykonywanie czynności, których celem jest:

• utrapienie,
• dokuczenie,
• udręczenie,
• niepokojenie ofiary lub jej osoby najbliższej.

W praktyce będzie to zatem między innymi nękanie smsami, telefonami czy wiadomościami e-mail, a także:

• wymuszanie spotkań w cztery oczy,
• wypytywanie o daną osobę jej sąsiadów czy współpracowników,
• włamywanie się na teren posesji danej osoby,
• niszczenie mienia danej osoby,
• krzywdzenie zwierząt należących do danej osoby,
• nachodzenie danej osoby w domu i miejscu pracy,
• grożenie, szantażowanie, manipulowanie daną osobą.

Co ważne, nękanie przez sąsiada, współpracownika czy byłego partnera wcale nie musi być agresywne i nie musi wiązać się z krzywdą fizyczną. Jeśli tylko zachowania stalkera wzbudzają niepokój i poczucie zagrożenia u ofiary, można mówić o nękaniu, które jest ścigane na wniosek poszkodowanego.

Należy wiedzieć jednak, że nękanie może dotyczyć tylko osób fizycznych. Nie jest karalne na przykład nękanie przez firmę windykacyjną, ponieważ nie da się ścigać wszystkich jej pracowników za działania, które mają charakter stalkingu.

Jednocześnie nie oznacza to, że nękania przez firmę windykacyjną nie można zgłosić organom ścigania. Konieczne będzie jednak uzyskanie informacji o tym, który z pracowników takiej firmy kontaktował się z poszkodowanym.

Kiedy można oskarżyć o nękanie?

Aby móc oskarżyć kogoś o nękanie, należy wykazać, że jego zachowanie nosi znamiona „uporczywego nękania”, kwalifikowanego jako przestępstwo według Kodeksu karnego. Zgodnie z prawem, nękanie jest przestępstwem przeciwko wolności, które należy rozumieć jako:

Wielokrotne prześladowanie oraz zachowania wzbudzające w poszkodowanym poczucie zagrożenia lub istotne naruszenie jego prywatności.

W praktyce, o uporczywym nękaniu można mówić wtedy, kiedy niepokojące zachowania są długotrwałe. Nękaniem nie będzie sytuacja jednorazowa. Nie da się jednak ani liczbowo, ani czasowo wskazać, kiedy nękanie jest uporczywe, ponieważ są to sprawy wymagające indywidualnej analizy.

Według części interpretacji nękanie jest uporczywe, jeśli trwa co najmniej 30 dni, według innych co najmniej 3 miesiące.

Stalking procedura zgłoszenia

Jak i gdzie zgłosić stalking? Należy wiedzieć, że przestępstwo stalkingu jest ścigane na wniosek pokrzywdzonego i nie ma tutaj znaczenia, czy jest to stalking zwykły, czy cyberstalking, czyli stalking w sieci.

Procedura zgłoszenia nękania jest zawsze taka sama. Poszkodowany może złożyć zawiadomienie o przestępstwie ustnie lub pisemnie na dowolnym komisariacie policji, lub w prokuraturze rejonowej.

Jednak ważniejszym pytaniem niż „gdzie zgłosić uporczywe nękanie?”, jest „jak przygotować się do zgłoszenia stalkingu”. Kluczowe jest bowiem wykazanie przez poszkodowanego zarówno tego, że działania stalkera noszą znamiona nękania, jak i wskazanie, jak długo trwa taki stan rzeczy.

Wszelkie niepokojące zachowania stalkera należy zatem od początku skrupulatnie notować oraz zbierać związane z nimi dowody. Każdą wiadomość czy każdy telefon warto zapisać w notatniku wraz z datą i godziną, a także zatrzymać dowód ich otrzymania, na przykład poprzez wykonanie zrzutu ekranu. Tak przygotowywany materiał będzie niezwykle cenny, kiedy sprawa trafi przed sąd.

Jak udowodnić uporczywe nękanie?

Składając zawiadomienie o nękaniu, trzeba mieć świadomość, że wiele spraw tego typu umarza się z powodu braku dostatecznych dowodów. W interesie poszkodowanego jest zatem gromadzenie materiału dowodowego z całego okresu nękania.

Takimi dowodami będą w zależności od zachowań między innymi:

• otrzymane listy,
• otrzymane wiadomości sms, e-mail,
• wykazy połączeń,
• nagrania rozmów,
• nagrania wideo,
• zeznania świadków.

Warto wspomnieć również, że nękanie często prowadzi do rozwoju takich chorób, jak bezsenność, nerwica czy stany lękowe. Jeśli z tego typu dolegliwościami poszkodowany uda się do specjalisty, zaświadczenie lekarskie o skutkach nękania również stanowić będzie dowód w postępowaniu.

Co grozi za nękanie?

Nękanie jako przestępstwo dzieli się na dwie postaci: kwalifikowaną i niekwalifikowaną. Podstawowa forma stalking – uporczywe nękanie lub wykorzystanie wizerunku ofiary – to przestępstwo, które podlega karze ograniczenia wolności od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Zakres możliwych kar jest szeroki, zatem sąd może wymierzać je w oparciu o ocenę całokształtu okoliczności sprawy.

Postać kwalifikowana stalkingu dotyczy takiego zachowania stalkera, które skutkowało próbą samobójczą ofiary. Jeśli wykazany zostanie związek przyczynowo-skutkowy między nękaniem a zamachem na własne życie, stalking będzie przestępstwem ściganym z urzędu.

Co więcej, z uwagi na większy ciężar gatunkowy, stalker może zostać ukarany za nękanie karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

Należy pamiętać, że niekwalifikowana postać stalkingu ścigana jest na wniosek poszkodowanego, dlatego policja i prokuratura nie podejmą żadnych działań w takiej sprawie, jeśli ofiara nie zgłosi się sama i nie przedstawi dowodów na nękanie.

Na koniec

Jak zgłosić nękanie? Aby ułatwić Ci sporządzenie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa stalkingu – przygotowaliśmy wzór zgłoszenia, który pobierzesz na samej górze niniejszego artykułu. W przypadku zawiadomienia możesz też od razu złożyć wniosek o ściganie.

Warto mieć świadomość, że pisemne zawiadomienie o przestępstwie uporczywego nękania jest pismem procesowym, dlatego powinno spełnić szereg formalnych wymogów. W piśmie znaleźć się muszą m.in. dane takie jak:

• oznaczenie jednostki Policji/Prokuratury (są to właściwe organy ścigania, które mają obowiązek przyjąć zawiadomienie),
• dane osoby składającej zawiadomienie,
• dane stalkera,
• ewentualnie: dane świadków
• datę lub daty, w których popełniono przestępstwo,
• opis sprawy (należy kierować się faktami dotyczącymi przestępstwa),
• podpis osoby pokrzywdzonej.

*Zawiadomienie takie będzie miało charakter oskarżenia prywatnego.

Warto zaznaczyć też, że zgłoszenie uporczywego nękania – stalkingu – można złożyć w dowolnej jednostce Policji na terenie całej Polski, bo i tak nasze zgłoszenie zostanie przekazane jednostce odpowiedniej, o czym Policja powiadomi Cię listownie.

Podstawa prawna

§ 1.Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność,podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 2.Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.

§ 3.Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

§ 4.Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.