Zasiłek pielęgnacyjny a świadczenie pielęgnacyjne – różnice

Jaka jest różnica między zasiłkiem pielęgnacyjnym a świadczeniem pielęgnacyjnym? Zarówno świadczenie pielęgnacyjne, jak i zasiłek pielęgnacyjny są świadczeniami opiekuńczymi. Obydwa świadczenia przyznawane są na podstawie jednego aktu prawnego – ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Zdarza się też, że MOPS odmawia wypłaty świadczenia, wtedy wnioskodawca powinien złożyć wzór odwołania do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Różni je natomiast przede wszystkim krąg osób uprawnionych do otrzymania pomocy oraz wysokość obu świadczeń. Czym dokładnie charakteryzują się oba świadczenia?

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny jest przyznawany w celu częściowego pokrycia wydatków, wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osobie, w związku z jej niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek ten jest przyznawany na:

• dziecko niepełnosprawne, 
• osobę niepełnosprawną w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osobę niepełnosprawną w wieku powyżej 16. roku życia legitymującą się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli jej niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.

Zasiłek jest wypłacany co miesiąc w kwocie 215,84 zł. Nie przysługuje jednak osobie, która została umieszczona w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie.

Nie otrzyma go też wnioskodawca, którego członek rodziny otrzymuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby – chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Co ważne, zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobom pobierającym dodatek pielęgnacyjny. 

Świadczenie pielęgnacyjne

Różnice między zasiłkiem a świadczeniem pielęgnacyjnym dotyczą osób uprawnionych do otrzymania pomocy finansowej, jej wysokości oraz celu/przyczyny przyznania pomocy. Podczas gdy zasiłek ma pokrywać koszty związane ze sprawowaniem opieki (przynajmniej częściowo), świadczenie rekompensuje brak możliwości podjęcia pracy zarobkowej lub rezygnację z pracy zarobkowej.

Zasiłek to niewielka kwota, w wysokości około 200 zł miesięcznie. Z kolei świadczenie jest uzależnione od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę i przekracza kwotę 2000 zł. Jest zatem ponad 10-krotnie wyższe. 

O ile zasiłek przyznawany jest bezpośrednio na osobę niepełnosprawną, tak już świadczenie przyznaje się opiekunowi. Osoby uprawnione do otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego to:

• matka albo ojciec,
• opiekun faktyczny dziecka,
• osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną, 
• inna osoba, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

Wspomniane inne osoby mogą ubiegać się o przyznanie im prawa do świadczenia, jeśli:

• rodzice osoby wymagającej opieki: nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni, legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są one małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Na kogo należy się świadczenie pielęgnacyjne?

W przypadku składania wniosku o świadczenie pielęgnacyjne znacznie więcej warunków musi spełnić osoba, którą wnioskodawca się opiekuje. Świadczenie należy się bowiem na osoby:

• legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki, pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, a także konieczności stałego współudziału na co dzień w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji w przypadku dzieci, 
• legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Co istotne, niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powinna powstać:

• nie później niż do ukończenia przez nią 18. roku życia lub
• w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, ale też nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Czy można pobierać jednocześnie świadczenie i zasiłek pielęgnacyjny?

Świadczenie i zasiłek pielęgnacyjny różnią się tym, iż są przyznawane innym osobom – świadczenie opiekunowi, a zasiłek osobie wymagającej opieki. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, aby takie osoby otrzymywały jednocześnie zasiłek i świadczenie, o ile spełniają warunki ich przyznania. 

Nie może dojść natomiast do zabiegu pobierania:

• świadczenia rodzicielskiego,
• świadczenia pielęgnacyjnego, 
• specjalnego zasiłku opiekuńczego, 
• dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, 
• zasiłku dla opiekuna.

Warto wspomnieć również o tym, że opiekun osoby niepełnosprawnej nie otrzyma świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli posiada już prawo do:

• emerytury, 
• renty, 
• renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka,
• renty socjalnej, 
• zasiłku stałego, 
• nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
• zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
• rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, 
• specjalnego zasiłku opiekuńczego, 
• zasiłku dla opiekuna.

Przyczyną odrzucenia wniosku może być również brak spełnienia innych warunków przyznania świadczenia, na przykład brak rezygnacji z prowadzenia gospodarstwa rolnego w przypadku rolników czy brak rezygnacji z pracy w gospodarstwie rolnym w przypadku małżonka rolnika, czy domownika.