Opinia o dziecku wydana na prośbę rodzica – wzór

Kto ma prawo uzyskiwać informacje na temat ucznia?

Zgodnie z przepisami, nauczyciel ma obowiązek przekazywać rodzicom informacje dotyczące ich dziecka, a dokładniej jego rozwoju i zachowania. Statut placówki powinien precyzować zakres współpracy między nauczycielami a rodzicami, z także określać:

• w jakiej formie nauczyciel przedstawia opinię o dziecku,
• jakie warunki powinny zostać spełnione, aby rodzic uzyskał taką opinię, np. złożenie pisemnego wniosku,
• co musi zawierać opinia o uczniu.

Opinię o dziecku wydaje wychowawca klasy, ale na dokumencie podpisuje się także dyrektor placówki. O wydanie opinii mogą wnioskować rodzice, którzy zgodnie z przepisami, mają prawo uzyskiwać informacje o zachowaniu i rozwoju dziecka. Informacje te wydawane są tylko osobom upoważnionym, czyli rodzicom, którzy dysponują władzą rodzicielską. 

Wniosek o opinię o dziecku może złożyć także inny podmiot, na przykład sąd rodzinny, MOPS czy poradnia psychologiczno-pedagogiczna. Zgodnie z treścią rozporządzenia MEN z 7 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, przewodniczący zespołu może zwrócić się do dyrektora szkoły o wydanie opinii przez nauczycieli, specjalistów i wychowawców prowadzących zajęcia z dzieckiem, aby uzyskać informacje o sytuacji dydaktycznej i wychowawczej ucznia.

Taką opinię wydaje się obowiązkowo w terminie 7 dni od otrzymania prośby. Kopię takiego dokumentu otrzymuje także rodzic dziecka, bądź pełnoletni uczeń. 

Jakie informacje powinna zawierać opinia o dziecku?

Jak zostało wspomniane, informacje, które powinna zawierać opinia o dziecku czy uczniu, wskazują z reguły zapisy statutu szkoły lub przedszkola. Treść takiej opinii uzależniona jest także od celu jej przygotowania. Inne aspekty rozwoju i zachowania dziecka będą interesowały bowiem MOPS, a jeszcze inne poradnię psychologiczno-pedagogiczną. 

Opinia o dziecku wydana na prośbę rodzica często wiąże się albo ze sprawą sądową – rozwodową, o ustalenie kontaktów z dzieckiem, o pozbawienie, ograniczenie czy zawieszenie praw rodzicielskich – albo z postępowaniem prowadzonym przez MOPS, który ustala, czy rodzina potrzebuje pomocy, na przykład Asystenta Rodziny. 

W takich okolicznościach opinia nie będzie skupiała się wyłącznie na ewentualnych problemach rozwojowych dziecka, ale również na takich jego zachowaniach, które mogą wskazywać na problemy rodzinne oraz na samej postawie rodziców w kontaktach ze szkołą czy przedszkolem. 

Poza tym każda opinia o uczniu na wniosek rodzica musi zawierać kilka podstawowych elementów, jak:

• imię i nazwisko dziecka,
• data i miejsce urodzenia,
• oznaczenie grupy/klasy, do której dziecko uczęszcza,
• dane szkoły lub przedszkola,
• dane nauczyciela sporządzającego opinię,
• podpis nauczyciela i dyrektora placówki.

Pismo powinno uwzględniać także pieczęć szkoły, numer z jednolitego rzeczowego wykazu akt, a także oznaczenie miejscowości i daty przygotowania dokumentu. 

Opinia o dziecku do sądu

Opinia o dziecku wydana na prośbę rodzica do sądu najczęściej ma wykazać to, czy opiekun prawidłowo zajmuje się dzieckiem. Taki dokument może służyć wygraniu sprawy o ustalenie stałego miejsca pobytu dziecka przy tym z rodziców, który faktycznie zajmuje się potomkiem.

W związku z tym w treści opinii mogą pojawić się informacje dotyczące:

• wyników nauczania dziecka, w tym aktywności na lekcjach, frekwencji, udziału w konkursach, stanu przygotowania do zajęć, wyposażenia w przybory szkolne,
• zachowania dziecka w szkole, w tym zachowania w trakcie przerw, w trakcie lekcji, przestrzegania zasad i reguł, aktywności społecznej, akceptacji przez rówieśników, problemów wychowawczych, kultury osobistej,
• współpracy rodziców ze szkołą/przedszkolem: kto utrzymuje kontakt z nauczycielami, kto pomaga dziecku realizować obowiązek szkolny, kto przyprowadza i odprowadza dziecko ze szkoły, czy rodzice dbają o czystość ubrań dziecka i jego higienę osobistą, czy rodzice zapewniają dziecku przybory. 

W jaki sposób napisać opinię o dziecku?

Opinia o dziecku do sądu czy MOPS musi zostać odpowiednio sformułowana. Należy pamiętać, że taki dokument nie stanowi okazji do wyrażenia subiektywnej opinii o danym uczniu. Ma pełnić bowiem rolę informacyjną, a to oznacza, że musi być obiektywny – opisywać fakty. 

Opinia powinna odpowiadać na takie pytania jak:

• czy uczeń dobrze się zachowuje?
• jak inni uczniowie oceniają dziecko?
• jak ucznia oceniają inni nauczyciele?

Dokument musi mieć charakter rzetelnej informacji o dziecku, dlatego cokolwiek nauczyciel chce napisać na temat ucznia, powinien poprzeć swoje twierdzenia przykładami. Nie piszemy zatem, że dziecko „jest niegrzeczne”, ale podajemy przykłady zachowań, które można określić mianem „niegrzecznych”.

W tym przypadku będą to takie sformułowania jak:

• uczeń wyraża się wulgarnie,
• uczeń nie reaguje na upomnienia,
• uczeń notorycznie rozmawia na lekcjach. 

Przykładowe sformułowania do opinii o uczniu

Przykład opinii o uczniu do sądu rodzinnego znacząco ułatwia sporządzenie pierwszej opinii na wniosek rodzica. Analizując taki dokument, można łatwo wywnioskować, jakie informacje będą istotne dla sądu oraz w jaki sposób należy pisać o dziecku. Przykładowa opinia wychowawcy o uczniu do sądu może zawierać zatem takie sformułowania:

• uczeń jest samodzielny,
• uczeń chętnie uczestniczy w zajęciach,
• uczeń regularnie przychodzi na zajęcia,
• uczeń jest aktywny na zajęciach

lub

• uczeń jest niesamodzielny,
• uczeń nie uczestniczy w zajęciach,
• uczeń izoluje się od rówieśników, 
• uczeń narzuca innym swoje zasady,
• uczeń notorycznie spóźnia się na zajęcia. 

Jeśli zaś chodzi o aspekty związane z rodzicami, w opinii można uwzględnić następujące stwierdzenia:

• uczeń jest zadbany,
• opłaty za ucznia są wnoszone regularnie,
• uczeń jest przyprowadzany do szkoły przez mamę/tatę,
• uczeń posiada wszystkie niezbędne przybory,
• na spotkania z nauczycielami przychodzi mama/tata dziecka,
• rodzice interesują się bieżącymi sprawami dziecka.

Warto wspomnieć, że zupełnie inaczej będzie wyglądała opinia o dziecku do poradni, ponieważ – zgodnie z przepisami – należy uwzględnić w niej:

• rozpoznane potrzeby rozwojowe i edukacyjne dziecka,
• mocne strony i uzdolnienia dziecka,
• informacje o funkcjonowaniu dziecka w placówce,
• informacje o działaniach podjętych w celu poprawy funkcjonowania dziecka,
• informacje o efektach podjętych działań.

Jeszcze inny charakter ma natomiast opinia o dziecku niepełnosprawnym, z dysfunkcjami czy z autyzmem. W takiej opinii trzeba uwzględnić bowiem indywidualny poziom rozwoju dziecka, odnosząc się do takich aspektów jak samoobsługa, sygnalizowanie potrzeb fizjologicznych czy rozumienie poleceń nauczyciela.