Wniosek o przywrócenie władzy rodzicielskiej – wzór

Na czym polega odebranie praw rodzicielskich?

Władza rodzicielska to zarówno prawa, jak i obowiązki. Kiedy rodzicom władza rodzicielska zostanie odebrana, zawieszona lub ograniczona, nie mogą oni reprezentować swojego dziecka, podejmować za niego decyzji, ani zarządzać jego majątkiem.

W przypadku zawieszenia praw rodzicielskich dochodzi do całkowitego, ale czasowego odebrania władzy rodzicielskiej, np. na czas wyjazdu za granicę, na czas hospitalizacji czy na czas odbywania kary pozbawienia wolności.

Z kolei w przypadku ograniczenia praw rodzicielskich rodzic może podlegać kontroli, np. kuratora, lub może zostać ograniczony w swoich prawach poprzez zakaz podejmowania za dziecko określonych decyzji.

Całkowite odebranie praw rodzicielskich to ostateczność, dlatego taką decyzję sąd podejmuje tylko wtedy, kiedy dobro dziecka jest zagrożone, a wszelkie inne sposoby jego zabezpieczenia zawiodły.

Odebranie władzy rodzicielskiej jest stanem odwracalnym

Prawa rodzicielskie przysługują rodzicom od urodzenia dziecka do momentu, kiedy ukończy ono 18. rok życia. Jeśli jednak rodzice nie realizują swoich obowiązków wobec dziecka lub nadużywają władzy rodzicielskiej, ta może zostać im odebrana, zawieszona lub ograniczona, czyli odebrana częściowo.

W uproszczeniu można przyjąć, że ograniczenie władzy rodzicielskiej czy odebranie władzy rodzicielskiej jest następstwem:

• rozstania się rodziców – jeśli rodzice są po rozwodzie i mieszkają osobno, wspólne sprawowanie władzy rodzicielskiej jest dla nich utrudnione, dlatego ze względów praktycznych może dojść do ograniczenia władzy rodzicielskiej tego z rodziców, z którym dziecko nie mieszka na stałe,
• doprowadzenia do zagrożenia dobra dziecka – zarówno poprzez nadużywanie władzy rodzicielskiej, jak i poprzez brak realizacji kontaktów z małoletnim, czyli między innymi na skutek odbywania kary pozbawienia wolności, wyjazdu za granicę, alkoholizmu czy narkomanii, stosowania przemocy wobec dziecka i tak dalej.

Należy pamiętać, że odebranie, ograniczenie czy zawieszenie władzy rodzicielskiej nie jest stanem nieodwracalnym. Jeśli przyczyny orzeczenia sądowego ustaną, można ubiegać się o przywrócenie władzy rodzicielskiej. Zatem jak odzyskać prawa rodzicielskie?

Jak odzyskać władzę rodzicielską?

Aby odzyskać prawa rodzicielskie, należy złożyć do sądu wniosek o przywrócenie władzy rodzicielskiej. Sądem właściwym do rozpoznania takiego wniosku jest Sąd Rodzinny, Wydział Rodzinny i Nieletnich odpowiedni ze względu na miejsce zamieszkania małoletniego.

Pismo można złożyć osobiście w biurze podawczym sądu, a także przesłać pocztą listem poleconym wraz z niezbędnymi załącznikami, wśród których będzie również potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od wniosku. Wysokość opłaty od wniosku o przywrócenie władzy rodzicielskiej to 40 zł.

Jak napisać podanie o przywrócenie praw rodzicielskich? Wniosek sądowy musi spełniać wymogi pisma procesowego, dlatego należy uwzględnić w nim między innymi:

• dane sądu, do którego pismo jest kierowane,
• dane wnioskodawcy, w tym numer PESEL i adres zamieszkania, a także numer telefonu i adres mailowy,
• dane dziecka, którego dotyczy wniosek,
• sygnaturę akt sprawy i dane sądu, który orzekał poprzednio w przedmiocie władzy rodzicielskiej.

Poza tymi elementami formalnymi wniosek o przywrócenie władzy rodzicielskiej należy uzupełnić także o następujące załączniki:

• akt urodzenia dziecka,
• odpis orzeczenia sądu w przedmiocie władzy rodzicielskiej,
• dowód uiszczenia opłaty sądowej od wniosku
• odpis wniosku.

Pismo warto przygotować w oparciu o gotowy wzór wniosku o przywrócenie władzy rodzicielskiej, dbając przede wszystkim o jego staranne uzasadnienie argumentami, które wskazują na fakt, że pierwotna przyczyna odebrania, zawieszenia czy ograniczenia władzy rodzicielskiej już nie obowiązuje.

Jak uzasadnić wniosek o przywrócenie władzy rodzicielskiej?

Wielu rodziców zastanawia się, jak napisać uzasadnienie wniosku o odzyskanie władzy rodzicielskiej. Warto pamiętać zatem, że wniosek ten musi wskazywać na przesłanki prowadzące do odebrania/zawieszenia/ograniczenia władzy rodzicielskiej, jednocześnie wskazując na fakt, że te już nie obowiązują.

Argumenty na przywrócenie władzy rodzicielskiej to między innymi opis kroków, jakie rodzic podjął, aby zmienić swoją sytuację życiową i naprawić więzi łączące go z dzieckiem. Uzasadnienie wniosku może odwoływać się zarówno do faktów, jak i do sfery uczuciowej. Wszystko zależy jednak od okoliczności danej sprawy.

Przykładowo, jeśli rodzic utracił prawa rodzicielskie ze względu na swoją chorobę alkoholową, to o ich odzyskanie może starać się po tym, jak skutecznie przejdzie terapię odwykową. Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby we wniosku napisać o uczuciach i relacjach z dzieckiem, na przykład o spotkaniach czy rozmowach przez telefon.

Co ważne, uzasadniając wniosek o przywrócenie praw rodzicielskich, nie można pozostawać gołosłownym. Opisane okoliczności należy udowodnić, w przeciwnym razie nie będą one dla sądu wiarygodną informacją.

Jakie załączniki warto dołączyć do wniosku?

Do wniosku o przywrócenie władzy rodzicielskiej można dołączyć zatem:

• opinię RODK (Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno-Konsultacyjny) – jest to opinia wydana przez sądowych specjalistów, czyli psychologów, pedagogów i lekarzy,
• zaświadczenie o odbytych warsztatach, kursach czy szkoleniach (rodzica),
• opinię kuratora rodzinnego,
• opinię kuratora społecznego,
• zaświadczenie ze szkoły dziecka,
• zeznanie pracowników OPS i/lub Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie,
• zeznania świadków, którymi mogą być sąsiedzi, wychowawca, inni nauczyciele, członkowie rodziny.

Przygotowując uzasadnienie wniosku o przywrócenie władzy rodzicielskiej, warto też zastanowić się, co rodzic powie przed sądem.

Sprawa o przywrócenie praw rodzicielskich sprowadza się do sprawdzenia, czy przyczyny ograniczenia/odebrania/zawieszenia władzy rodzicielskiej ustały, a tym samym, czy przywrócenie władzy rodzicielskiej leży w interesie dziecka. Należy mieć to na uwadze, przygotowując się do rozprawy.

Zsumowanie

Pozbawienie władzy rodzicielskiej z powodu trwałej przeszkody najczęściej odbywa się w ten sposób, że sąd opiekuńczy uprzednio wydaje postanowienie o ograniczeniu władzy rodzicielskiej, a dopiero w dalszej kolejności odbiera prawa rodzicielskie.

Sąd może nakazać osobiste stawiennictwo osoby pozostającej pod władzą rodzicielską aby przeprowadzić z nią dialog w celu dokładniejszego poznania sprawy.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców lub obojga rodziców może nastąpić w różnych sytuacjach, takich jak np.:

1. Nadużycie fizyczne lub emocjonalne wobec dziecka.
2. Nadużywanie substancji psychoaktywnych przez rodziców.
3. Zaniedbanie dziecka, czyli brak zapewnienia odpowiedniej opieki, żywności, ubrania, schronienia lub opieki medycznej.
4. Przestępstwa popełnione przez rodziców, które zagrażają bezpieczeństwu dziecka, na przykład przemoc domowa lub przestępstwa seksualne.
5. Trwała niezdolność rodziców do sprawowania odpowiedniej opieki nad dzieckiem z powodu choroby psychicznej, niepełnosprawności lub innych poważnych trudności.

Władza rodzicielska może jednak zostać przywrócona, jeśli nastąpi ustanie wspomnianej przyczyny odebrania praw rodzicielskich, a samo postanowienie o przywróceniu władzy rodzicielskiej może zostać orzeczone tylko po przeprowadzeniu przez sąd opiekuńczy rozprawy.

Dla pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy, konieczne jest przygotowanie wniosku oraz jego stosowne uzasadnienie.

Podstawa prawna:

Art. 111. – [Pozbawienie i przywrócenie władzy rodzicielskiej] – Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

§ 1.Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

§ 1a.Sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny zastosowania art. 109 § 2 pkt 5, a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.

§ 2.W razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić.