Kim jest i co robi adwokat?

Kim jest adwokat?

Adwokat świadczy pomoc prawną, czyli udziela porad prawnych, sporządza opinie prawne, opracowuje projekty aktów prawnych, sporządza i ocenia umowy cywilnoprawne, analizuje klauzule umowne, w szczególności występuje w sprawach karnych jako obrońca najpierw podejrzanego, następnie oskarżonego, lub jako pełnomocnik pokrzywdzonego (oskarżyciela posiłkowego lub oskarżyciela prywatnego lub subsydiarnego). W sprawach cywilnych, rodzinnych, pracy i administracyjnych jako pełnomocnik.

Adwokat przygotowuje pozwy w sprawach cywilnych (dotyczące spraw z nieruchomościami, odszkodowań, zadośćuczynień, zachowku, ochrony dóbr osobistych), sporządza wnioski do sądu (np. o stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku, zniesienie współwłasności, zasiedzenie, rozgraniczenie nieruchomości, ustalenie kontaktów z dzieckiem, dotyczące władzy rodzicielskiej), w sprawach rodzinnych (pozwy rozwód, alimenty, ustanowienie rozdzielności majątkowej, w tym z datą wstecz). Adwokat sporządza odwołania (apelacja, zażalenie, kasacja, skarga kasacyjna, sprzeciw, zarzuty).

Adwokat na podstawie udzielonego pełnomocnictwa występuje przed sądami i urzędami. Negocjuje również w imieniu klienta. Zasięg podmiotowy i przedmiotowy pomocy prawnej udzielanej przez adwokata nie jest w zasadzie ograniczony prawem, a w wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych podlega on tylko konstytucji i ustawom. Występuje jako obrońca lub pełnomocnik w sprawach karnych o przestępstwo, wykroczenie oraz przestępstwo skarbowe.

Aby zapewnić adwokatom prawidłowe, czyli swobodne, wolne od nacisków, wykonywanie swych zadań, prawo o adwokaturze stanowi, że adwokat w wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych podlega tylko ustawom.

Polega to na wyłączeniu adwokata spod wpływu wszelkich czynników zewnętrznych i jakichkolwiek wskazówek, co do sposobu prowadzenia sprawy czy to ze strony organów państwowych, sądu, prokuratury, czy też organów samorządowych.

Tajemnica zawodowa adwokata

Adwokaci stoją na stanowisku, że tajemnica zawodowa adwokata jest bezwzględna, tj. podmiotem tajemnicy jest każdy adwokat, nie tylko obrońca w sprawach karnych, obowiązany do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym dowiedział się z tytułu wykonywania zawodu i od obowiązku tego nie może być zwolniony.

Nawet rezygnacja z wykonywania zawodu adwokata nie uchyla obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, bo obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie może być ograniczony w czasie.

Materiały znajdujące się w aktach sprawy, także objęte są tajemnicą. Ponadto do przestrzegania tajemnicy adwokackiej zobowiązani są współpracownicy oraz osoby zatrudnione przez adwokata.

Adwokat może być ustanowiony z wyboru lub z urzędu. Zakres pracy adwokata ustanowionego z wyboru reguluje ustalona umowa, w tym zakres jego pracy: reprezentowanie w toku całego postępowania czy w poszczególnych instancjach, wybrana czynność, sporządzenie konkretnego pisma oraz wynagrodzenie według cen rynkowych.

Wynagrodzenie dla adwokata

Wysokość wynagrodzenia adwokata za ustalana jest indywidualnie po zapoznaniu się ze sprawą, potrzebami i oczekiwaniami, rozważeniu możliwych działań i ich akceptacji ze strony klienta.

Adwokat informuje o kosztach i przewidywanym czasie trwania postępowania sądowego lub przedsądowego. Stawki zależą przede wszystkim od stopnia skomplikowania sprawy, niezbędnego nakładu pracy, czasu jej trwania oraz miejsca świadczenia usługi.

Wynagrodzenie adwokata ustanowionego przez sąd z urzędu reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości, gdzie narzucone zostało – w większości sprawy – wynagrodzenie poniżej stawek rynkowych.

Obowiązki adwokatów

Do obowiązków adwokata należy dbanie o to, aby prawo nie było w dowolny sposób wykorzystywane w praktyce. W swojej pracy adwokaci winni kierować się wiedzą, sumiennością i uczciwością. Nie mogą ulegać żadnym przejawom nacisku czy wpływu wywieranego na nich ze strony osób trzecich.

Niezależność adwokata przy świadczeniu pomocy prawnej uwidacznia się również w zakazie wykonywania zawodu w wypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Zakaz wykonywania zawodu ma w tym wypadku wyeliminować konieczność wykonywania poleceń służbowych dotyczących sposobu świadczenia pomocy prawnej.

W czasie wykonywania zawodu i w związku z nim adwokat korzysta z ochrony prawnej, podobnie jak sędzia i prokurator. Jego tytuł zawodowy: „adwokat” podlega ochronie prawnej.

Z praktycznego punktu widzenia adwokaci powinni maksymalnie, w interesie klienta, wykorzystywać szczeliny systemu i wykorzystując całą gamę narzędzi prawnych zabezpieczać interesy osoby, która potrzebuje pomocy bądź wsparcia.

Adwokat nie jest od naprawiania systemu czy samego prawa, korygowania intencji ustawodawcy, tylko jego zadaniem jest maksymalne wykorzystanie dostępnych środków ochrony prawnej z korzyścią dla osoby, która zwróciła się do niego.

Adwokat jest obrońcą konkretnego człowieka, także przed szeroko rozumianymi instytucjami i organami władzy państwowej.

Z kolei adwokatura (palestra) to ogół adwokatów i aplikantów adwokackich zorganizowanych na zasadach samorządu zawodowego. Adwokaci pracują obecnie głównie w indywidualnych kancelariach adwokackich albo w spółkach (jawnej, cywilnej, komandytowej, partnerskiej).

Warto wiedzieć, że na adwokata można złożyć skargę, jeśli ten nie wypełnia swoich obowiązków należycie lub gdy nie działa na naszą korzyść, za co przecież bierze niemałe pieniądze. Wzór skargi na adwokata pobierzesz poniżej: