Zażalenie na klauzulę wykonalności – wzór

Czym jest klauzula wykonalności i jak ją uzyskać?

Klauzula wykonalności to stwierdzenie, że tytuł egzekucyjny jest już prawomocny i można prowadzić na jego podstawie postępowanie egzekucyjne. Klauzulę wykonalności nadaje się:

• wyrokom,
• postanowieniom,
• nakazom zapłaty,
• ugodom sądowym,
• ugodom zawartym przed mediatorem,

Tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności nadaje sąd, rzadziej referendarz sądowy na wniosek strony. Tylko w niektórych przypadkach klauzulę wykonalności lub rygor natychmiastowej wykonalności nadaje się od razu, na przykład w odniesieniu do roszczeń egzekucyjnych.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności należy wnieść do sądu pierwszej instancji, chyba że akta sprawy znajdują się w sądzie drugiej instancji. Do wniosku należy dołączyć:

• tytuł egzekucyjny,
• dowód dokonania opłaty w kwocie 50 zł, jeżeli wnioskodawca nie posiada oryginału tytułu egzekucyjnego.

Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później niż w terminie 3 dni.

Jak dłużnik dowiaduje się o nadaniu klauzuli wykonalności?

Jak zostało wspomniane, postanowienie w sprawie nadania klauzuli wykonalności sąd wydaje na posiedzeniu niejawnym – bez udziału stron. Swoje postanowienie doręcza wierzycielowi, natomiast dłużnik dowiaduje się o takim fakcie dopiero z zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, które kieruje do niego komornik sądowy.

Po otrzymaniu takiego zawiadomienia dłużnik może skierować do sądu wniosek o sporządzenie uzasadnienia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności (w terminie 1 tygodnia).

Z takiego dokumentu dłużnik może zasięgnąć informacji dotyczących okoliczności oraz podstaw nadania klauzuli wykonalności tytułu egzekucyjnego.

Czy klauzulę wykonalności można zaskarżyć?

Dłużnikowi przysługuje zażalenie na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności. Dłużnik powinien złożyć takie zażalenie w terminie 7 dni, licząc od dnia doręczenia mu:

• zawiadomienia o wszczęciu egzekucji przez komornika sądowego,
• uzasadnienia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności z sądu, jeśli o takie uzasadnienie wnioskował.

Zażalenie na nadanie klauzuli wykonalności pozwala dłużnikowi bronić się przed niezasadną egzekucją komorniczą. Znajduje ono zastosowanie przede wszystkim w przypadku, kiedy nie wiedział on o toczącym się postępowaniu sądowym i wydaniu wyroku lub nakazu zapłaty.

Zażalenie jest pismem, w którym dłużnik powinien przytoczyć zarzuty przeciwko zaskarżonemu postanowieniu. W większości przypadków będzie to zarzut nadania klauzuli wykonalności wyrokowi lub nakazowi zapłaty, który nie był prawomocny.

Wyrok lub nakaz zapłaty są zaś nieprawomocne, kiedy orzeczenie sądu nie zostaje prawidłowo doręczone dłużnikowi, tj.  gdy wyrok lub czy nakaz zapłaty zostały wysłane pod niewłaściwy adres lub nie trafiły do adresata z powodu innych błędów w danych adresowych.

Jeśli dłużnik nie miał – obiektywnie – możliwości odebrania orzeczenia sądu, któremu nadano klauzulę wykonalności, to orzeczenie to jest nieprawomocne. Jeżeli zaś orzeczenie jest nieprawomocne, to można doprowadzić do uchylenia postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności. Brak możliwości odebrania dokumentu należy potwierdzić, na przykład zaświadczeniem o zameldowaniu.

Dłużnik musi pamiętać przy tym, że zażalenie na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności nie wstrzymuje egzekucji komorniczej. Komornik może więc zajmować składniki majątku dłużnika zgodnie z treścią tytułu wykonawczego.

Aby tego uniknąć, dłużnik powinien zawrzeć w zażaleniu dodatkowy wniosek o wstrzymanie postępowania egzekucyjnego do czasu rozpoznania zażalenia przez sąd.

Warto wspomnieć również, że – zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 13 września 1962 r. – na postanowienia sądu drugiej instancji co do nadania klauzuli wykonalności dłużnikowi zażalenie już nie przysługuje, ponieważ postanowienia sądu drugiej instancji są zawsze ostateczne.

Podstawa prawna zażalenia

Zaskarżenie klauzuli wykonalności przysługuje dłużnikowi na mocy art. 795 Kodeks postępowania cywilnego, w brzmieniu:

§ 1. Na postanowienie sądu co do nadania klauzuli wykonalności przysługuje zażalenie.

§ 2. Termin do wniesienia zażalenia biegnie dla wierzyciela od dnia wydania mu tytułu wykonawczego lub zawiadomienia go o utworzeniu tytułu wykonawczego w systemie teleinformatycznym albo od dnia ogłoszenia postanowienia odmownego, a gdy ogłoszenia nie było – od dnia doręczenia tego postanowienia. Dla dłużnika termin ten biegnie od dnia doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. W razie zgłoszenia wniosku, o którym mowa w art. 7942 doręczanie postanowień o nadaniu klauzuli wykonalności wydanych na posiedzeniach niejawnych § 2 albo 3, termin ten biegnie od dnia doręczenia stronie uzasadnienia postanowienia albo postanowienia z uzasadnieniem.

Do czego prowadzi zaś zażalenie na klauzulę wykonalności? Jeśli sąd dojdzie do przekonania, że zażalenie jest zasadne, uchyli postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, a także doręczy nieprawomocne orzeczenie na prawidłowy adres dłużnika. Wtedy dłużnik będzie mógł zaskarżyć orzeczenie i podjąć próbę wykazania, że wytoczone przez wierzyciela powództwo jest bezzasadne.

Natomiast w przypadku, gdy sąd nadał klauzulę wykonalności orzeczeniu w mylnym przekonaniu, że jest ono prawomocne, a dłużnik nie wniósł zażalenia na nadanie mu klauzuli wykonalności lub wniósł je, ale nie osiągnął oczekiwanego skutku, ponieważ orzeczenie zostało już wykonane, to przysługuje mu już jedynie powództwo o zwrot lub przywrócenie do stanu poprzedniego. Nie można więc wnieść zażalenia po terminie ani robić tego wielokrotnie.

Podsumowując

Zgodnie z przepisami ustawy kodeks postępowania cywilnego, zażalenie przysługuje na każde postanowienie sądu pierwszej instancji. Aby ułatwić Ci zażalenie na postanowienie sądu – przygotowaliśmy gotowy do wypełnienia wzór, który pobierzesz na samej górze niniejszego artykułu.

Jeśli sąd po otrzymaniu zażalenia uzna to za stosowne, będzie mógł zawiesić postępowanie egzekucyjne z urzędu.

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego