Tymczasowe przekazanie opieki nad dzieckiem – wzór

Kiedy warto przygotować upoważnienie do opieki nad dzieckiem?

Tymczasowe przekazanie opieki nad dzieckiem, czyli upoważnienie wybranej osoby do sprawowania opieki nad dzieckiem jest zalecane wtedy, kiedy rodzic/opiekun nie jest w stanie przez pewien czas samodzielnie zajmować się osoba małoletnią. Może dotyczyć to takich sytuacji jak długotrwała hospitalizacja, wyjazd służbowy czy wyjazd do pracy za granicę.

Dokument będzie też niezbędny, kiedy to dziecko opuszcza rodziców, na przykład po to, aby wybrać się na wakacje zagraniczne z inną osobą.

Upoważnienie pozwala udowodnić funkcjonariuszom w innym kraju, że nie doszło do uprowadzenia – że rodzice wiedzą, gdzie i z kim przebywa ich dziecko. Warto wspomnieć przy tym, że takie upoważnienie musi zostać potwierdzone przez notariusza.

Ustanowienie opieki prawnej

Wiele osób nie ma świadomości, że przekazanie opieki nad dzieckiem na czas wyjazdu babci czy cioci nie wystarcza, aby taki opiekun mógł reprezentować dziecko w taki sam sposób, jak rodzic czy opiekun prawny.

Przekazanie dziecka pod opiekę członkowi rodziny czy znajomym to ustanowienie opieki faktycznej nad dzieckiem, ale nie opieki prawnej. Tymczasowy opiekun nie ma prawa do decydowania o sprawach dziecka i nie może kierować jego postępowaniem.

Jeśli więc rodzic nie dopilnuje ustanowienia dla dziecka opieki prawnej na czas swojej nieobecności, opiekun faktyczny nie będzie mógł w jego imieniu:

• wyrazić zgody na wycieczkę szkolną dziecka,
• zapisać dziecka na zabieg medyczny,
• wyrazić zgody na zmianę trybu nauki,
• zatwierdzić wyboru przedmiotów nauczania,
• zapisać dziecka do szkoły czy przedszkola, i wiele innych.

Co więcej, szkoła ani placówka medyczna, w której leczy się dziecko, nie udzielą takiej osobie informacji na temat stanu zdrowia małoletniego czy jego postępów w nauce. Są to bowiem „przywileje” rodziców lub opiekunów prawnych.

Zwykłe upoważnienie do opieki nad dzieckiem

Upoważnienie do opieki nad dzieckiem podczas wyjazdu może przyjmować zwykłą formę pisemną i nie musi to być sądowe ustanowienie opieki prawnej. Takie pełnomocnictwo powinno zawierać między innymi:

• datę i miejsce sporządzenia dokumentu,
• dane rodziców (w zależności od tego czy oboje, czy jeden z rodziców sprawuje władzę rodzicielską)
• dane osoby małoletniej (dziecka),
• dane osoby upoważnionej do opieki,
• zgodę na sprawowanie opieki nad dzieckiem,
• zakres upoważnienia,
• czas obowiązywania upoważnienia,
• podpis rodzica.

Upoważniona w ten sposób osoba będzie mogła sprawować na dzieckiem opiekę i podejmować za dziecko decyzje w sprawach o mniejszym znaczeniu. Babcia czy ciocia, posiadające takie upoważnienie, mogą bez problemu odprowadzać i odbierać dziecko ze szkoły, a także zabierać je do lekarza na ewentualne badania (pismo warto złożyć także w przychodni lekarza rodzinnego).

Opiekunowi, który posiada upoważnienie w zwykłej formie pisemnej, nie wolno natomiast decydować o sprawach ważnych, takich jak:

• ustalenie miejsca stałego pobytu dziecka,
• wyjazd dziecka za granicę,
• wybór placówki oświatowej,
• wybór kierunku kształcenia dziecka,
• wydanie paszportu,
• zmiana obywatelstwa.

Decyzje tego typu mogą podejmować jedynie rodzice i to za obopólną zgodą, a jeśli nie mogą dojść do porozumienia, zgodę jednego z nich może zastąpić jedynie postanowienie sądowe.

Notarialne powierzenie opieki nad dzieckiem

Notarialne powierzenie opieki nad dzieckiem to kolejne rozwiązanie, na które mogą zdecydować się rodzice dziecka na czas swojej nieobecności. Takie upoważnienie może wyznaczać na opiekuna osoby małoletniej członka rodziny lub osobę niespokrewnioną.

Upoważnienie notarialne może być zarówno upoważnieniem ograniczonym czasowo, jak i bezterminowym. Należy jednak określić w nim zakres pełnomocnictwa, czyli prawa i obowiązki opiekuna zastępczego. W pełnomocnictwie notarialnym rodzice mogą zastrzec, do jakich czynności potrzebna jest ich zgoda również w trakcie obowiązywania pełnomocnictwa.

Warto wiedzieć, że upoważnienie tego rodzaju można odwołać w dowolnym momencie. Nie powoduje ono również utraty czy zawieszenia władzy rodzicielskiej samych rodziców.

Sądowe powierzenie opieki nad dzieckiem

Powierzenie opieki nad dzieckiem osobie trzeciej przed sądem to najlepsze rozwiązanie w przypadku, kiedy rodzic będzie nieobecny długotrwale. Osoba, którą sąd wyznaczy jako opiekuna prawnego dziecka, będzie mogła podejmować za nie wszelkie istotne decyzje, w tym również te związane z ewentualnym leczeniem.

Jednak sądowe powierzenie opieki nad dzieckiem sprowadza się do tego, że sąd zawiesza władzę rodzicielską rodziców z powodu przeszkód w jej wykonywaniu – z powodu ich nieobecności. Zawieszenie to jest czasowe i zostaje uchylone, gdy przyczyna zawieszenia praw rodzicielskich przestaje obowiązywać.

Wraz z wnioskiem o zawieszenie władzy rodzicielskiej do sądu należy wnieść też wniosek o powierzenie pieczy nad dzieckiem wybranej osobie.

Kto może zostać opiekunem tymczasowym dziecka?

Rodzice, jako prawni opiekunowie dziecka sprawują nad nim władzę rodzicielską i często powierzają sprawowanie opieki różnym osobom, jednak powierzenie opieki nad dzieckiem babci czy innemu bliskiemu członkowi rodziny wydaje się najwygodniejszym i najrozsądniejszym rozwiązaniem. Warto wiedzieć jednak, że tak naprawdę rodzice mogą powierzyć taką opiekę dowolnej zaufanej osobie.

Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wyliczają jedynie, kto nie może zostać opiekunem zastępczym dla dziecka, a są to osoby, które:

• zostały pozbawione praw publicznych,
• zostały pozbawione władzy rodzicielskiej,
• nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnych,
• były kiedykolwiek skazane za przestępstwo przeciwko obyczajności lub wolności seksualnej,
• były kiedyś skazane za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę małoletniego lub we współdziałaniu z małoletnim,
• były kiedyś skazane za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy wobec osoby.

Przepisy nie pozwalają również, aby opiekunem dla dziecka została osoba, wobec której orzeczono zakaz prowadzenia działalności związanej z leczeniem, edukacją, wychowywaniem lub opieką nad małoletnimi.