Wniosek o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka – wzór

Ustalenie i zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka dotyczy najczęściej spraw rozwodowych i spraw o separację. W oczekiwaniu na rozstrzygnięcie procesu ten rodzic, który chce sprawować opiekę nad dzieckiem, może złożyć wniosek o ustalenie miejsca pobytu dziecka i o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka.

Warto zrobić to szczególnie w konfliktowych sytuacjach, kiedy istnieje ryzyko, że jedna ze stron zmieni – bez porozumienia z drugą – miejsce pobytu dziecka, ograniczając w ten sposób możliwość kontaktowania się z małoletnim drugiemu rodzicowi.

Co daje zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka? Rozwiązanie to ma na celu przede wszystkim zapewnienie dziecku bezpieczeństwa, jednak jest korzystne także z innych powodów.

Po otrzymaniu wyroku w sprawie ustalenia miejsca pobytu dziecka rodzic sprawujący nad nim opiekę może złożyć pozew o alimenty. Natomiast drugi rodzic ma wtedy prawo wnieść do sądu wniosek o zabezpieczenie kontaktów z dzieckiem.

Rozwiązanie to ułatwia zatem zarówno egzekwowanie rodzicielskiego obowiązku utrzymywania dziecka, czyli alimentacji, jak i egzekwowanie rodzicielskiego prawa do kontaktowania się z dzieckiem.

Miejsce zamieszkania przy ojcu czy przy matce?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, miejscem zamieszkania małoletniego jest miejsce zamieszkania jego rodziców. Jeśli zaś rodzice nie mają równego prawa do sprawowania władzy rodzicielskiej i mieszkają osobno, to miejscem zamieszkania dziecka jest miejsce zamieszkania tego rodzica, któremu:

• przysługuje wyłączna władza rodzicielska,
• powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej.

W praktyce najczęściej składany jest wniosek o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka przy matce, ale rodzice mają równe prawa do wystąpienia z takim wnioskiem.

Zgodnie z przepisami, jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom, którzy mieszkają osobno, to miejscem zamieszkania dziecka jest miejsce zamieszkania tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa.

Jeśli zaś nie da się wskazać miejsca, w którym dziecko przebywa stale, to jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy, biorąc pod uwagę przede wszystkim dobro małoletniego. Teoretycznie, i ojciec, i matka mają więc takie samo prawo wnioskować, aby dziecko mieszkało z nimi. 

Statystycznie, miejsce zamieszkania dziecka najczęściej ustala się przy matce. Dotyczy to zwłaszcza noworodków czy niemowląt, które ze względów biologicznych powinny pozostawać przy matce.

Ustanowienie pobytu dziecka przy matce nie oznacza jednak, że ojcu dziecka zostają odebrane prawa do osobistych kontaktów z dzieckiem.

Ustalenie miejsca pobytu dziecka przy ojcu zdarza się rzadziej, ale również ma miejsce, zwłaszcza w odniesieniu do nastoletnich chłopców, którzy na tym etapie rozwoju potrzebują więcej kontaktów z ojcem niż z matką. Mogą też wyrazić swoje zdanie przed sądem, czyli stwierdzić, że wolą mieszkać z ojcem. 

Warto pamiętać przy tym, że ustalenie miejsca pobytu dziecka nie obejmuje całego okresu małoletności, czyli nie obowiązuje aż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

W tym czasie rodzice mogą wielokrotnie występować z wnioskiem o ustalenie miejsca pobytu dziecka, uzasadniając zmianę miejsca zamieszkania małoletniego zmianą okoliczności, czyli na przykład zmianą sytuacji finansowej opiekunów. 

Jak zabezpieczyć miejsce pobytu dziecka?

Rodzice, którzy szukają odpowiedzi na pytanie „jak zabezpieczyć miejsce pobytu dziecka?” powinni pamiętać, że takie sądowe zabezpieczenie miejsca pobytu następuje na wniosek tego z opiekunów, który chce zajmować się dzieckiem na co dzień. 

Wniosek o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka na czas trwania postępowania składa się do tego sądu rejonowego, który prowadzi sprawę o rozwód czy separację. Wniosek podlega opłacie stałej w kwocie 100 zł. W treści pisma należy wykazać, że:

• rodzice nie mieszkają ze sobą,
• rodzice nie są zgodni co do kwestii miejsca zamieszkania dziecka i sprawowania nad nim wspólnej opieki.

Wniosek powinien wskazywać też na fakt, że zabezpieczenie miejsca pobytu będzie dobre dla dziecka. W piśmie wykazuje się również, dlaczego to właśnie przy wnioskodawcy dziecko powinno zamieszkać.

Uzasadnieniem wniosku może być opis relacji dziecka i rodzica, opis sytuacji finansowej rodzica oraz jego predyspozycji wychowawczo-opiekuńczych. 

Pismo powinno spełniać też wymogi pisma procesowego, a to oznacza, że musi zawierać między innymi:

• dane stron,
• dane sądu, do którego jest kierowane,
• oznaczenie rodzaju pisma.

Wniosek o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka składa się jednocześnie z wnioskiem o ustalenie miejsca takiego pobytu. Oba pisma można zawrzeć też bezpośrednio w pozwie rozwodowym. 

Jak rozpatrywany jest wniosek o ustalenie i zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka?

Wniosek o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka sąd rozpatruje bezzwłocznie, czyli nie później niż w ciągu 1 tygodnia od daty wniesienia pisma.

Wyrok może zapaść również na rozprawie, a wtedy jej termin powinien zostać wyznaczony nie później niż na miesiąc po otrzymaniu przez sąd wniosku o ustalenie/zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka.

Wniosek z pewnością zostanie rozpatrzony pozytywnie, jeśli drugi opiekun ma ograniczone czy odebrane prawa rodzicielskie.

Sprawa będzie nieco bardziej skomplikowana w przypadku, kiedy rodzice mają takie same prawa do sprawowania opieki nad małoletnim. W takiej sytuacji sąd musi kierować się przede wszystkim dobrem małoletniego, co oznacza, że powinien:

• zbadać materiał dowodowy,
• przeprowadzić wywiad środowiskowy,
• zapytać o opinię samo małoletnie dziecko, jeśli jego wiek pozwala na określenie jasnego stanowiska w takiej sprawie.