17 zł
Osoba starsza może zostać umieszczona w Domu Pomocy Społecznej dobrowolnie lub przymusowo. W pierwszym przypadku przyjęcie odbywa się na wniosek zainteresowanego, w trybie regulowanym przepisami ustawy o pomocy społecznej.
W drugim przypadku niezbędne jest uzyskanie orzeczenia sądu opiekuńczego, a cała procedura opiera się na przepisach ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Aby ułatwić Ci przymusowe umieszczenie osoby w DPS bez jej zgody – przygotowaliśmy gotowy do wypełnienia wzór wniosku do sądu, który pobierzesz, klikając poniższy przycisk:
Spis treści:
ToggleDom Pomocy Społecznej udziela pomocy osobom chorym, starszym i niepełnosprawnym. Pod swoją opiekę przyjmuje je na ich własny wniosek. Informacje na ten temat zawarte zostały w ustawie o pomocy społecznej. Zgodnie z treścią art. 54 tego aktu prawnego:
Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.
Jak wygląda natomiast kwestia przymusowego umieszczenia w DPS? Ta sama ustawa informuje o tym, jakie są skutki wycofania zgody pensjonariusza na pobyt w DPS. Jak czytamy:
W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna – prokuratora.
Nie można więc zmusić osoby starszej czy chorej do przebywania w DPS siłą. Co należy zrobić zatem, jeśli senior naprawdę potrzebuje takiej pomocy, ale nie chce wyrazić dobrowolnej zgody na pobyt w domu opieki?
Przymusowe umieszczenie w DPS osoby starszej czy chorej możliwe jest jedynie na podstawie postanowienia sądu w tym zakresie. Wniosek w takiej sprawie może złożyć:
Podstawą umieszczenia w DPS osoby starszej bez jej zgody może być natomiast:
Całkowite ubezwłasnowolnienie może zostać orzeczone w stosunku do osoby, która ukończyła 13 lat, jeśli wskutek choroby, zaburzeń psychicznych, czy niedorozwoju umysłowego nie jest ona w stanie kierować swym postępowaniem. Co ważne, do dokonania czynności przekraczających zwykły zarząd opiekun ustanowiony dla osoby ubezwłasnowolnionej potrzebuje zgody sądu.
Dotyczy to również umieszczenia jej w DPS. Nie wystarczy zatem, że dana osoba jest już ubezwłasnowolniona. Jej opiekun nadal musi przygotować odrębny wniosek do sądu o umieszczenie w DPS osoby ubezwłasnowolnionej – decyzja zostanie podjęta na podstawie zgromadzonej dokumentacji i opinii biegłych, np. psychologa.
Innym sposobem na umieszczenie osoby starszej lub chorej w DPS bez jej zgody jest powołanie się na przepisy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Zgodnie z treścią tego aktu prawnego, jeśli wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego wskazana osoba nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób, a jednocześnie potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji (ale nie wymaga leczenia szpitalnego), to może zostać przyjęta do domu pomocy społecznej za zgodą swojego przedstawiciela ustawowego.
Jednocześnie, jeśli ani ona, ani jej przedstawiciel ustawowy, nie wyrażają takiej zgody, to przymusowe umieszczenie w DPS nadal jest możliwe pod warunkiem, że brak opieki zagraża życiu tej osoby.
Wniosek do sądu o umieszczenie w DPS bez zgody na podstawie przepisów ustawy o ochronie zdrowia psychicznego może wnieść:
Do przygotowania wniosku o umieszczenie wskazanej osoby w domu pomocy najwygodniej jest wykorzystać gotowy do wypełnienia wzór wniosku do sądu o umieszczenie w DPS bez zgody osoby starszej lub chorej, bazujący na wspomnianych przepisach ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Wniosek musi spełniać podstawowe wymogi formalne pism kierowanych do sądu – adresuje się go do sądu opiekuńczego.
W treści wniosku należy podać dane osobowe wnioskodawcy i osoby, która ma zostać umieszczona w DPS wbrew swojej woli. Konieczne jest również wykazanie, iż ze względu na swój stan psychiczny, osoba ta nie jest w stanie podjąć tej decyzji samodzielnie
Warto pamiętać, że przy rozpatrywaniu wniosku sąd będzie kierował się dobrem osoby, której pismo dotyczy. Jeśli stwierdzi, że pobyt w DPS będzie dla niej najlepszym rozwiązaniem, przychyli się do prośby wnioskodawcy.
Osoby zastanawiające się, jak napisać wniosek o umieszczenie w DPS bez zgody, powinny wiedzieć więc, że sąd będzie brał pod uwagę zgromadzony materiał dowodowy oraz informacje uzyskane na podstawie wysłuchania osoby, której wniosek dotyczy – o ile wysłuchanie jej jest możliwe.
Postępowanie w sprawie umieszczenia osoby starszej lub chorej w DPS bez jej zgody toczy się przed sądem opiekuńczym. Osoba, której dotyczy wniosek, ma w takim postępowaniu status uczestnika. Może wypowiadać się przed sądem samodzielnie lub za pośrednictwem pełnomocnika z urzędu.
W postępowaniu bierze udział również wnioskodawca oraz przedstawiciel ustawowy seniora lub osoby chorej, a niekiedy także jej małżonek. Rozprawa powinna odbyć się w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty złożenia wniosku. W jej trakcie sąd uzyska między innymi opinię lekarza psychiatry.
Może też poddać osobę, której wniosek dotyczy innym badaniom biegłych. Jeżeli osoba, która ma być poddana badaniu przez biegłego, odmawia stawienia się we wskazanym miejscu, sąd może zarządzić jej zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie przez policję.
W przypadku niekorzystnego postanowienia sądu warto pamiętać o możliwości wniesienia apelacji.
Postępowanie w sprawie ubezwłasnowolnienia osoby starszej lub chorej prowadzi sąd okręgowy, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby. Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć zaś:
Postępowanie w sprawie ubezwłasnowolnienia toczy się z udziałem prokuratora. Sąd okręgowy, który prowadzi takie postępowanie, nie będzie orzekał w sprawie umieszczenia wskazanej osoby w DPS – decyzję tę wydaje sąd opiekuńczy, wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego.
Podobne wzory pism: