Jak napisać opinię mentora o nauczycielu?

Kim jest mentor nauczyciela?

W związku ze zmianami dotyczącymi systemu awansu zawodowego mentorzy zastępują opiekunów stażu, choć ta druga funkcja nie zanika całkowicie. Mentorów przydziela się nauczycielom początkującym, z wyjątkiem dotychczasowych nauczycieli kontraktowych, w związku z ich przygotowaniem do zawodu.

Natomiast opiekun stażu nadal pomaga nauczycielom początkującym, którzy uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego – staż odbywa się na starych zasadach do 31 sierpnia 2027 r.

Na zakończenie procedury awansowej mentor przygotowuje opinię o pracy nauczyciela, niezbędną do dokonania oceny jego pracy (przez dyrektora), a opiekun stażu projekt oceny dorobku zawodowego za okres stażu.

Mentora dla nauczyciela wyznacza dyrektor szkoły, w której nauczyciel przygotowuje się do zawodu. Jeśli jednak nauczyciel pracuje w więcej niż jednej szkole i w żadnej nie realizuje co najmniej połowy tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć (jednak łączny wymiar godzin prowadzonych przez niego zajęć wynosi co najmniej ½) to mentora wyznacza dla niego dyrektor szkoły wskazanej przez kuratora oświaty. To również kurator wyznacza bowiem szkołę, w której nauczyciel odbywa przygotowanie do zawodu.

Warto też wspomnieć, że mentorem nie zostanie nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze, jedynym odstępstwem od tej zasady jest przedszkole oraz szkoła niepubliczna.

Co więcej, opiekun pełni swoją funkcję przez okres realizacji stażu na stopień nauczyciela mianowanego (najczęściej 2 lata i 9 miesięcy).

Jakie zadania ma mentor nauczyciela?

Mentor nauczyciela za swoją pracę otrzymuje dodatek funkcyjny. Dodatek ten przysługuje mu w wysokości określonej w regulaminie wynagradzania nauczycieli – przepisy nie określają minimalnej kwoty tego dodatku.

Wśród obowiązków mentora wylicza się natomiast:

• dzielenie się z nauczycielem wiedzą i doświadczeniem, niezbędnymi do efektywnego wykonywania obowiązków nauczyciela,
• udzielanie nauczycielowi pomocy w doborze odpowiednich form doskonalenia zawodowego,
• wspieranie nauczyciela w procesie wdrażania do pracy w zawodzie, w tym także zapoznanie go z dokumentacją przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej i innymi dokumentami obowiązującymi w szkole,
• umożliwienie nauczycielowi obserwowania prowadzonych przez siebie zajęć, a następnie omawianie z nim tych zajęć,
• inspirowanie i zachęcanie nauczyciela do podejmowania wyzwań zawodowych,
• obserwowanie zajęć prowadzonych przez nauczyciela, a następnie omawianie ich z nauczycielem,
• opiniowanie pracy nauczyciela w toku oceny pracy dokonywanej w czasie jego przygotowania do zawodu nauczyciela.

Przygotowywanie opinii o nauczycielu jest więc jednym z obowiązków mentora. W takiej opinii mentor może ocenić to, jak pedagog prowadzi zajęcia, czy uwzględnia jego rady i wskazówki, czy wykazuje się własną inicjatywą i podejmuje wyzwania zawodowe. Opinia może odnosić się do:

• umiejętności pedagogicznych nauczyciela,
• sposobu planowania i organizowania zajęć,
• relacji nauczyciela z uczniami,
• sposobu oceniania i sprawdzania postępów dokonywanych przez uczniów,
• doskonalenia zawodowego danego nauczyciela.

Rola opinii mentora w ocenie pracy nauczyciela

Opinia mentora w sprawie oceny pracy nauczyciela jest przygotowywana co najmniej dwukrotnie, ponieważ co najmniej dwukrotnie w procesie odbywania przygotowania do zawodu nauczyciel ma ustalaną ocenę pracy – przez dyrektora szkoły.

Za każdym razem przed dokonaniem takiej oceny kierujący placówką musi zasięgnąć opinii mentora na temat pracy nauczyciela. Mentor wyraża opinię na piśmie, w którym obowiązkowe jest uzasadnienie.

Opinia mentora o nauczycielu początkującym powinna zostać przygotowana w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia mentora o dokonywaniu oceny pracy nauczyciela.

Brak takiej opinii nie wstrzymuje procesu dokonywania oceny pracy nauczyciela, a sama opinia nie jest wiążąca, jednak niezwrócenie się do mentora o opinię lub ustalenie oceny pracy nauczyciela przed upływem terminu na przedstawienie opinii jest traktowane jako uchybienie proceduralne.

Takie uchybienie może prowadzić natomiast nawet do uchylenia oceny pracy i przekazania jej do ponownego rozpoznania.

Warto podkreślić jednak, że przykładowa opinia mentora o nauczycielu znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadku dokonywania oceny nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu.

Jak wygląda opinia mentora o nauczycielu?

Opinia mentora o nauczycielu przygotowywana jest kilkukrotnie, ponieważ jej celem jest wsparcie nauczyciela w doskonaleniu jego umiejętności oraz zagwarantowanie jak najlepszej jakości procesowi nauczania uczniów.

Do sporządzenia takiej opinii można wykorzystać gotowy wzór opinii mentora o nauczycielu, który bazuje na kryteriach oceny nauczyciela, wyliczonych w Karcie nauczyciela. Kryteria te dzieli się na podstawowe i dodatkowe.

Kryteria podstawowe brane są pod uwagę obowiązkowo (wszystkie), natomiast spośród kryteriów dodatkowych przy ocenie pracy nauczyciela wybierane są dwa – jeden wskazuje dyrektor, drugi nauczyciel.

Natomiast przykład opinii mentora o nauczycielu może nawiązywać do wszystkich tych kryteriów, wedle uznania nauczyciela pełniącego funkcję mentora. Jak brzmią te kryteria? Oto część z nich:

• poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
• dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki,
• znajomość praw dziecka, ich realizacja, kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej,
• wspieranie każdego ucznia w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły i środowiska lokalnego,
• współpraca z innymi nauczycielami,
• przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły i wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole,
• poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą,
• planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych z wykorzystaniem metod aktywizujących ucznia,
• diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem,
• analizowanie własnej pracy i wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego, i tak dalej.

Podsumowanie

Zadania mentora (zadania opiekuna stażu zawodu nauczyciela) oraz jego rola są kluczowe dla rozwoju zawodowego młodszych kolegów w środowisku edukacyjnym. Oto niektóre z zadań, jakie może wykonywać mentor nauczyciela:

1. Wsparcie w rozwoju zawodowym.
2. Obserwacje lekcyjne.
3. Dzielenie się wiedzą i doświadczeniem.
4. Rozwiązywanie różnych problemów.
5. Tworzenie wsparcia społecznościowego.
6. Pomoc w opracowaniu planu rozwoju zawodowego.
7. Ogólne wspieranie nauczyciela odbywającego staż.

Mentor musi przedstawić pisemną opinię w terminie 14 dni, licząc od momentu otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela.