Zgłoszenie nieprawidłowości do nadzoru budowlanego – wzór

Czego może dotyczyć zgłoszenie do nadzoru budowlanego?

Zgłoszenie nieprawidłowości do nadzoru budowlanego nie musi odnosić się do samowoli budowlanej na taką skalę, jak wzniesienie budynku bez pozwolenia czy prowadzenie inwestycji niezgodnie z dokumentacją projektową.

Nadzór budowlany zajmuje się bowiem również drobniejszymi sprawami, takimi jak nieprawidłowa eksploatacja budynku, przejawiająca się na przykład złym stanem dachu czy elewacji, bądź zamontowaniem przez sąsiada kraty w korytarzu.

Każda tego typu sytuacja może wiązać się z zagrożeniem bezpieczeństwa, dlatego nadzór budowlany ma prawo nakazać właścicielowi mieszkania czy zarządcy budynku usunięcie nielegalnie wybudowanych elementów, czy remont, który doprowadzi nieruchomość do odpowiedniego stanu technicznego.

Najczęściej zgłaszane nieprawidłowości to:

• samowola budowlana,
• skierowanie wód opadowych na sąsiednią nieruchomość,
• niezachowanie prawidłowych odległości od nieruchomości sąsiedniej,
• brak tablicy informacyjnej na placu budowy,
• niezgłoszenie zamiaru rozpoczęcia robót.

Zignorowanie nakazu z nadzoru budowlanego wiąże się z wysoką karą grzywny, dlatego zgłoszenie samowoli budowlanej zwykle okazuje się skutecznym rozwiązaniem problemu

Jak zgłosić samowolę budowlaną?

Aby odbyła się kontrola nadzoru budowlanego na donos, osoba mająca w tym swój interes musi zgłosić problem do nadzoru budowlanego.

Ponieważ nie istnieje żaden ogólnie obowiązujący wzór takiego zgłoszenia, należy przygotować je samodzielnie (lub użyć przygotowanego przez nas wzoru zgłoszenia) pamiętając, aby spełniało ono ogólne warunki pisma urzędowego.

Donos do nadzoru budowlanego powinien uwzględniać:

• oznaczenie daty i miejsca sporządzenia,
• dane osoby składającej pismo,
• dane adresata, czyli powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego,
• oznaczenie adresu, pod którym ma miejsce samowola budowlana,
• opis problemu, czyli zgłaszanych nieprawidłowości,
• wezwanie do przeprowadzenia kontroli,
• dowody,
• podpis.

Czy można wysłać anonimowe zgłoszenie samowoli budowlanej? Zasadniczo, nadzór budowlany nie wszczyna kontroli na podstawie zgłoszeń anonimowych. Dzieje się tak tylko wtedy, kiedy opisywany problem sugeruje, iż zagrożone jest zdrowie i życie ludzi.

W innych przypadkach pismo powinno zawierać dane nadawcy, czyli przynajmniej imię, nazwisko, adres i podpis. Imienny donos po pierwsze sprawia, że zgłoszona sprawa staje się bardziej wiarygodna, a po drugie pozwala skontaktować się z autorem pisma w celu uzyskania dodatkowych wyjaśnień.

Nie trzeba przy tym martwić się, że pismo do nadzoru budowlanego wyjdzie na jaw. Przed udostępnieniem akt postępowania inspektorat nadzoru budowlanego ma bowiem obowiązek zanonimizowania donosu. Obowiązek ten nakładają na niego przepisy.

Warto pamiętać też, że zgłoszenie nieprawidłowości do nadzoru budowlanego powinno być maksymalnie rzetelne i treściwe. Należy ująć w nim nie tylko szczegółowy i rzeczowy opis sprawy, ale także dowody, na przykład fotografie.

Konsekwencje donosu do nadzoru budowlanego

Zgłoszenie do nadzoru budowlanego zagrożenia to nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek każdego obywatela. Wiele osób wzbrania się jednak przed takim rozwiązaniem nie tylko ze względu na obawę przed ujawnieniem ich danych osobowych, ale również ze względu na to, jakie konsekwencje może nieść dla sąsiada takie zgłoszenie.

Jeśli kontrola wykaże samowolę budowlaną lub łamanie innych przepisów, nadzór budowlany nałoży na inwestora karę grzywny. Może też wstrzymać realizację inwestycji. Kary grzywny w przypadku łamania przepisów budowlanych wynoszą od 20 do 5000 zł.

Pracownicy nadzoru budowlanego mogą nałożyć na inwestora karę grzywny za:

• przystąpienie do budowy bez dopełnienia formalności, na przykład bez zawiadomienia o terminie rozpoczęcia robót,
• nieprzestrzeganie wymagań dotyczących bezpieczeństwa konstrukcji,
• nieprzestrzeganie wymagań dotyczących bezpieczeństwa użytkowania czy bezpieczeństwa pożarowego,
• nieprzestrzeganie wymagań dotyczących odpowiedniego usytuowania obiektu na działce, a także poszanowania występujących w obszarze oddziaływania obiektów i uzasadnionych interesów osób trzecich,
• nieprzestrzeganie wymagań dotyczących odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska podczas wykonywania robót budowlanych,
• prowadzenie robót budowlanych bez prowadzenia dziennika budowy,
• nieumieszczenie tablicy informacyjnej na budowie,
• uchybienia w ramach zabezpieczenia terenu budowy,
• wykonywanie robót w sposób odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu, przepisach, zgłoszeniu lub zatwierdzonym projekcie budowlanym,
• nieprawidłowej eksploatacji budynku,
• itd.

Inwestor może otrzymać karę grzywny już w momencie kontroli nadzoru budowlanego. Jeśli nie przyjmie mandatu, organ nadzoru budowlanego wystąpi do sądu z wnioskiem o ukaranie. Często jednak sama grzywna nie jest największą karą dla inwestora łamiącego przepisy prawa budowlanego.

Warto pamiętać, że w wyniku kontroli pracownicy głównego inspektora nadzoru budowlanego lub powiatowego inspektora nadzoru budowlanego mogą podjąć również decyzję o wstrzymaniu realizacji inwestycji. Takie rozwiązanie ma miejsce w przypadku, kiedy:

• inwestycja prowadzona jest w sposób odbiegający od warunków i ustaleń określonych w przepisach, projekcie lub pozwoleniu,
• inwestycja prowadzona jest w sposób zagrażający bezpieczeństwu ludzi, mieniu lub środowisku,

Gdyby inwestor nie zastosował się do takiego nakazu, nadzór administracji może również nakazać rozbiórkę tej części prac, które zostały zrealizowane pomimo zakazu.

Kary grożą inwestorowi także za próbę udaremnienia lub za utrudnianie kontroli. Takie działania to między innymi niewpuszczenie pracownika nadzoru budowalnego na teren budowy.

Na zakończenie

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (często nazywany jako GUNB) to instytucja państwowa, która odpowiedzialna jest za nadzór i kontrolę jakości prac budowlanych na placach budowy oraz zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ludzi i środowiska naturalnego w trakcie realizacji budowy.

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego działa na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy.

Natomiast Inspektorat Nadzoru Budowlanego to jednostka organizacyjna Głównego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego (GINB) lub Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego (WINB), która działa na szczeblu krajowym i posiada swoje oddziały terenowe we wszystkich województwach w Polsce. Jego zadaniem jest zapewnienie przestrzegania przepisów prawa budowlanego i dbanie o jakość wykonywanych prac budowlanych w Polsce.

Zgłoszenia nieprawidłowości do nadzoru budowlanego można kierować do Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, ale skargę przyjmie też Wojewódzki czy Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.