Uznanie długu – wzór + omówienie

Rodzaje uznania długu

Pisemne uznanie długu to oświadczenie woli dłużnika, z którego wynika, że jest on świadomy istniejącej wierzytelności. Nie jest to jednak deklaracja chęci spłaty długu. Wyróżnia się dwa rodzaje oświadczenia o uznaniu długu:

• oświadczenie wprost, czyli właściwe uznanie długu, polega ono na  wejściu w relację z wierzycielem, najczęściej przyjmuje formę ugody, właściwym uznaniem długu określa się także oświadczenie pozwanego o uznaniu powództwa;
• oświadczenie pośrednie, czyli niewłaściwe uznanie długu, polega na komunikowaniu przez dłużnika świadomości zadłużenia, ale nie bezpośrednio, lecz na przykład poprzez zachowanie, które wskazuje na wiedzę o konieczności zapłaty – np. spłata części zadłużenia, wystosowanie do wierzyciela prośby o umorzenie zadłużenia lub rozłożenie go na raty.

Jak powinno wyglądać uznanie długu?

Uznanie długu – w najkorzystniejszej dla wierzyciela formie – powinno przyjmować postać pisemnego oświadczenia woli. Jedynie taka postać uznania długu wraz z pisemnym wezwaniem dłużnika do zapłaty pozwala wierzycielowi wystąpić do sądu i uzyskać nakaz zapłaty.

Pisemne oświadczenie dłużnika stanowi też solidny materiał dowodowy, który ułatwia rozpoznanie sprawy.

Oświadczenie o uznaniu długu może przyjąć postać oświadczenia jednostronnego lub dwustronnego porozumienia. Strony mają w tym zakresie pełną dowolność. Warto pamiętać, że pośrednią deklaracją uznania długu będzie też prośba dłużnika o rozłożenie długu na raty, o odroczenie płatności, o umorzenie odsetek czy też o umorzenie części zaległości.

Jakie elementy musi zawierać uznanie długu?

Ponieważ uznanie długu na piśmie jest najbardziej wartościowe dla wierzyciela, warto przygotować dokument w oparciu o gotowy do wypełnienia wzór uznania długu, który uwzględnia niezbędne elementy formalne takiego pisma, czyli:

• oznaczenie dłużnika,
• oznaczenie wierzyciela,
• określenie źródła zobowiązania, np. faktura,
• określenie wysokości zadłużenia,
• określenie terminu płatności,
• oświadczenie dłużnika o uznaniu długu.

Jak zostało wspomniane, deklaracja uznania długu nie jest jednoznaczna z deklaracją jego spłaty, ale oświadczenie o zobowiązaniu dłużnika do spłaty zadłużenia z terminem takiej spłaty może zostać uwzględnione w treści uznania długu.

Korzyści z uznania długu przez dłużnika

Uznanie długu przez dłużnika jest bez wątpienia dobrym rozwiązaniem dla jego wierzyciela. Po pierwsze, złożenie takiego oświadczenia przerywa bieg terminu przedawnienia.

W praktyce oznacza to, że wierzyciel będzie miał więcej czasu, aby z danym roszczeniem wystąpić na drogę postępowania sądowego. Termin przedawnienia biegnie na nowo po każdym jego przerwaniu.

Po drugie, na podstawie oświadczenia o uznaniu długu wierzyciel może uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Sąd wydaje bowiem taki nakaz zapłaty w przypadku, kiedy okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione załączonymi do pozwu:

• wezwaniem dłużnika do zapłaty,
• pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.

Po uzyskaniu uznania długu wierzyciel może otrzymać nakaz zapłaty szybciej i niższym kosztem, ponieważ w tym przypadku opłata od pozwu będzie wynosiła tylko jedną czwartą opłaty od pozwu w postępowaniu zwykłym.

Jak skłonić dłużnika do uznania długu?

Czy da się w jakiś sposób skłonić dłużnika do formalnego uznania swojego długu? Wierzyciel nie może nękać dłużnika telefonami, grozić mu czy szantażować go, aby ten sporządził taki dokument w jego interesie.

Narażałby się bowiem nawet na zarzuty karne. Jednak nie oznacza to, że wierzyciel jest bezradny i musi liczyć na dobrą wolę dłużnika.

W praktyce wystarczy, że nawiąże z dłużnikiem kontakt i zaproponuje mu:

• rozłożenie długu na raty,
• przesunięcie terminu spłaty,
• umorzenie odsetek,
• umorzenie części zaległości.

Jeśli dłużnik odpowie na taką propozycję, świadczy to o pośrednim uznaniu długu. Należy zadbać jednak, aby konwersacje z dłużnikiem były utrwalone w formie, którą można przedstawić przed sądem. Komunikacja powinna odbywać się zatem za pośrednictwem listów, wiadomości e-mail czy chociażby SMS-ów.

Warto wiedzieć również, że dłużnik nie ma możliwości cofnięcia swojego oświadczenia o uznaniu długu.

Prawo chroni wierzyciela przed takimi sytuacjami, dlatego nawet oświadczenie złożone nieświadomie będzie ważne w świetle przepisów – nie ma znaczenia, czy dłużnik znał skutki uznania długu, ani czy miał zamiar uznać dług.

Czy dłużnik może skorzystać na uznaniu długu?

Jeśli dłużnik chce uniknąć problemów i prędzej czy później uregulować swój dług, złożenie oświadczenia o uznaniu długu może być dla niego korzystne. Najlepiej, jeśli w ramach uznania długu zaproponuje on swojemu wierzycielowi zawarcie ugody na dogodnych dla obu stron warunkach.

Dzięki obowiązującej zasadzie swobody umów, wierzyciel i dłużnik mogą w dowolny sposób ustalić termin i sposób spłaty długu. Zatem ugoda z wierzycielem może przewidywać umorzenie części zadłużenia, zwolnienie dłużnika z odsetek czy rozłożenie długu na raty. W umowie powinien pojawić się wtedy harmonogram spłaty długu.

W ugodzie z dłużnikiem należy zawrzeć:

• określenie miejsca i daty zawarcia ugody,
• oznaczenie stron ugody (dane wierzyciela i dłużnika),
• wskazanie wysokości wierzytelności i dokumentów, które ją potwierdzają;
• określenie sposobu wykonania zobowiązania (spłaty długu), w tym formy spłaty na przykład poprzez wskazanie rachunku bankowego, na który należy dokonywać wpłat;
• dodatkowe ustępstwa wierzyciela (opcjonalnie);
• zabezpieczenie wykonania ugody przez dłużnika (opcjonalnie).

Zawarcie ugody jest możliwe tylko wtedy, kiedy obie strony zgadzają się na takie rozwiązanie. Jednak ugoda z dłużnikiem jest korzystna dla obu stron, a jeśli dłużnik nie wywiąże się jej postanowień, będzie stanowiła formalne oświadczenie o uznaniu długu na potrzeby postępowania sądowego.

Podsumowanie

Aby doszło do właściwego uznania roszczenia, dłużnik powinien podpisać oświadczenie w formie pisemnej, w którym jasno formułuje oświadczenie o uznaniu długu, czyli uznanie roszczenia.

Aby ułatwić Ci sporządzenie takiego pisma, przygotowaliśmy gotowy do wypełnienia wzór oświadczenia, które pobierzesz na samej górze.