Pismo o zaprzestanie pomówień – wzór

Pomówienie jako naruszenie dóbr osobistych

Pomówienie (nazywane także zniesławieniem) jest traktowane jako naruszenie dóbr osobistych. Dobra osobiste to między innymi:

• zdrowie,
• wolność,
• swoboda sumienia,
• nazwisko,
• wizerunek,
• nietykalność mieszkania,
• cześć,
• tajemnica korespondencji,
• twórczość naukowa, artystyczna czy wynalazcza,

… pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Pomówienie to przestępstwo, za które sąd może ukarać sprawcę obowiązkiem przeproszenia, zadośćuczynienia czy obowiązkiem zapłaty określonej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Poza tym, za naruszenie dóbr osobistych grozi również:

• kara grzywny,
• kara ograniczenia wolności,
• kara pozbawienia wolności do 1 roku za zniesławienie popełnione za pośrednictwem środków masowego komunikowania.

Kiedy można mówić o przestępstwie pomówienia?

Aby można było stwierdzić, że krytyczne wypowiedzi pod adresem poszkodowanego noszą znamiona przestępstwa, trzeba ustalić, czy godzą w jego cześć lub godność. Przestępstwo stanowią wypowiedzi, które:

• są poniżające w opinii publicznej,
• narażają kogoś na utratę zaufania potrzebnego i niezbędnego do wykonywania danego zawodu, danego stanowiska, czy prowadzenia danego rodzaju działalności,
• wpływają na to, jak inni oceniają pokrzywdzonego.

Ważne jest także to, czy sprawca działał z premedytacją, czyli czy faktycznie chciał doprowadzić do poniżenia pokrzywdzonego. Nie ma zatem znaczenia, jakie skutki wywołało pomówienie, ale czy sprawca działał z intencją wyrządzenia szkody.

Co ważne, nie ma także znaczenia, czy wypowiedzi sprawcy są zgodne z prawdą. Pomówieniem będzie też głoszenie treści prawdziwych, jeśli sprawca wygłosił je publicznie, wywołując tym samym poniżenie pokrzywdzonego.

Istotna jest natomiast materia, jakiej dotyczy pomówienie. Przykładowo, zarzuty dotyczące życia rodzinnego, prywatnego można wygłaszać tylko w uzasadnionych przypadkach (by zapobiec demoralizacji nieletnich, zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia).

Kiedy pomówienia nie są przestępstwem?

Pomówienie nie będzie przestępstwem tylko w dwóch przypadkach. Po pierwsze, jeśli zarzut na temat osoby trzeciej jest prawdziwy i nie został ujawniony publicznie. Po drugie, jeśli publicznie ogłoszony zarzut był prawdziwy oraz:

• dotyczy osoby, która pełni funkcję publiczną,
• jego ujawnienie służyło obronie uzasadnionego społecznie interesu.

Przykłady pomówienia

Pomówienie, czyli zniesławienie, może mieć formę ustnej wypowiedzi, formę pisemną, formę zdjęcia lub grafiki. Najczęściej sprowadza się do opublikowania nieprawdziwych informacji na czyjś temat. Następstwem takiego działania jest natomiast naruszenie dobrego imienia czy dobrej opinii na temat pokrzywdzonego.

Osobno należy traktować przestępstwo zniesławienia funkcjonariusza. Zgodnie z przepisami kodeksu karnego:

Kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę przybraną mu do pomocy, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Powszechnym problemem w dzisiejszych czasach jest zniesławienie w internecie, zwłaszcza w mediach społecznościowych. W sieci pojawiają się miliony komentarzy, które można potraktować jako zniesławienie.

Czasami zdarza się, że osoba pokrzywdzona nie jest nawet w stanie wskazać, kto był sprawcą takiego pomówienia. W takiej sytuacji konieczne staje się skorzystanie z pomocy policji, która może ustalić sprawcę.

Na czym polega wezwanie do zaniechania naruszeń dóbr osobistych?

Wezwanie do zaprzestania pomówień, czyli do zaniechania naruszeń dóbr osobistych, to próba polubownego rozwiązania sporu (załatwienia sprawy). Pokrzywdzony powinien przygotować takie pismo po pierwsze dlatego, że formalne wezwanie sprawcy do zaniechania naruszeń nierzadko okazuje się skutecznym sposobem na wyegzekwowanie swoich praw przez poszkodowanego.

Po drugie dlatego, że dokument stanowi załącznik do ewentualnego pozwu sądowego – jest dowodem na podjęcie próby polubownego rozwiązania problemu. 

Jak napisać takie wezwanie? Najprostszy sposób to wypełnienie druku, jakim jest wzór pisma o zaprzestanie pomówień. Dokument zawiera przede wszystkim:

• żądania pokrzywdzonego wraz z uzasadnieniem,
• sposób spełnienia żądania, 
• termin wykonania żądania.

Wezwanie do zaprzestania naruszeń dóbr osobistych może wskazywać nie tylko na żądanie zaniechania naruszeń dóbr osobistych, ale również na żądanie zapłaty zadośćuczynienia na podany numer konta.

Zniesławienie przez nieprawdziwy wpis

W dzisiejszych czasach bardzo często zastosowanie znajduje pismo o zaprzestanie naruszania dóbr osobistych poprzez publikację nieprawdziwych wpisów. Wpis opublikowany w internecie, naruszający dobra osobiste takie jak wizerunek, cześć czy dobre imię, może stanowić przestępstwo.

Natomiast pokrzywdzony takim działaniem ma prawo żądać zaprzestania naruszeń dóbr osobistych – w tym przypadku żądać usunięcia wpisu oraz złożenia oświadczenia, które doprowadzi do usunięcia skutków wpisu naruszającego dobra osobiste. 

Co więcej, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, wniosek o zaprzestanie naruszania dóbr osobistych może uwzględniać także:

• żądanie zadośćuczynienia pieniężnego,
• żądanie zapłaty określonej sumy na wskazany przez poszkodowanego cel społeczny.

Poza tym, jeśli naruszenie doprowadziło do powstania szkody majątkowej po stronie pokrzywdzonego, to ma on prawo domagać się jej naprawienia na zasadach ogólnych.

Jak ścigane jest przestępstwo pomówienia?

Przestępstwo pomówienia (zniesławienia) ścigane jest w trybie prywatnoskargowym. Oznacza to, że ani policja, ani prokuratura nie będą prowadziły postępowania przygotowawczego, jeśli pokrzywdzony nie złoży odpowiedniego zawiadomienia.

Aby doprowadzić do skazania osoby odpowiedzialnej za pomówienie, pokrzywdzony powinien złożyć prywatny akt oskarżenia. W takim akcie oskarżenia określa się:

• osobę oskarżonego, czyli sprawcę czynu,
• na czym polega zarzucany sprawcy czyn,
• na jakich dowodach opiera się wnoszący oskarżenie.

Pokrzywdzony może także skierować skargę na policję, jeśli konieczne jest zabezpieczenie dowodów. Policja zabezpieczy dowody oraz prześle skargę w imieniu pokrzywdzonego do odpowiedniego sądu.

Zsumowanie artykułu

Żądając zaprzestania naruszeń dóbr osobistych, w wezwaniu należy wskazać żądania, uzasadnić je oraz poinstruować sprawcę, w jaki sposób nasze żądania spełnić.

Art. 23. – [Dobra osobiste człowieka] – Kodeks cywilny.

Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Warto też wiedzieć, że za celowe postępowanie drugiej osoby na naszą szkodę, można domagać się zadośćuczynienie adekwatne do krzywdy, jaką nam wyrządzono.