Masz 0 pisma w koszyku
17 zł
Prawo do zachowku ma chronić interesy majątkowe tych osób uprawnionych do dziedziczenia, które nie zostały uwzględnione w testamencie. Spadkobiercy ustawowi mogą żądać od spadkobierców testamentowych zapłaty zachowku w gotówce.
Sprawa tego typu nie musi jednak kończyć się w sądzie. Jak załatwić zachowek polubownie? Wystarczy podpisać ugodę o zachowek, w której ureguluje się kwestię zapłaty zachowku.
Aby ułatwić Ci sporządzenie takiej ugody – przygotowaliśmy gotowy do wypełnienia wzór ugody o wypłatę zachowku, którą pobierzesz, klikając poniższy przycisk:
Zachowek jest swego rodzaju substytutem spadku. Prawo do zachowku to prawo wystąpienia przeciwko spadkobiercy testamentowemu o zapłatę określonej sumy pieniężnej, która należałaby się danej osobie na podstawie dziedziczenia ustawowego.
O prawie do zachowku mówi się więc wtedy, kiedy uprawniony członek rodziny zmarłego nie otrzymał należnego zachowku w postaci darowizny, zapisu czy też powołania do spadku.
Zachowek – na podstawie przepisów kodeksu cywilnego – należy się jedynie:
Wysokość zachowku jest tożsama z wartością majątku, którą uprawnieni odziedziczyliby zgodnie z ustawą. Rodzice, małżonek czy zstępni mają prawo domagać się zachowku w wysokości połowy majątku, a spadkobiercy małoletni czy też trwale niezdolni do pracy – w wysokości dwóch trzecich udziału spadkowego.
Spłata zachowku może nastąpić na drodze sądowej. W pierwszej kolejności podmiot uprawniony do zachowku powinien przygotować jednak pisemne przedsądowe wezwanie do zapłaty, kierując je do spadkodawcy testamentowego. Pismo przesyła się listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Wezwanie do zapłaty powinno zawierać między innymi termin zapłaty:
W treści wezwania należy uwzględnić także kwotę do zapłaty i numer rachunku bankowego do przelewu. Warto podkreślić również, że jest to ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty zachowku. Pismo wskazuje na chęć podjęcia próby ugodowego rozwiązania sporu.
Jeżeli zobowiązany odmawia spłaty zachowku, należy skierować odpowiedni wniosek do sądu. Jednak zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie postępowania cywilnego, podjęcie próby ugodowego rozwiązania sporu jest obowiązkowe – wezwanie do zapłaty stanowi dowód na podjęcie takiej próby.
Warto pamiętać także, że wyrok w postępowaniu sądowym może być różny – niewykluczone, że sąd nawet oddali powództwo. Poza tym postępowanie sądowe wiąże się z kosztami, w tym z opłatą sądową w wysokości 5% dochodzonego roszczenia. Korzystniejszym rozwiązaniem bywa więc ugoda o zachowek.
Ugoda o zachowek jest wynikiem negocjacji prowadzonych przez uprawnionego do zachowku i zobowiązanego do zapłaty zachowku. Aby można było zawrzeć ugodę, strony muszą dojść do porozumienia, a także zgodzić się na pewne kompromisy. Uprawniony może na przykład zaproponować zobowiązanemu rozłożenie zachowku na raty, a także rezygnację z odsetek.
Ugoda spadkowa może przyjmować zwykłą formę pisemną, jeśli polega na ustaleniu określonej kwoty pieniężnej, którą zobowiązany zapłaci uprawnionemu. Dla celów dowodowych warto zadbać jednak o to, aby nawet najprostszy dokument zawierał kilka niezbędnych elementów formalnych i został przygotowany w tylu egzemplarzach, ile osób zawarło ugodę.
Ugodę można zawrzeć też w formie aktu notarialnego. Notariusz pomoże stronom odpowiednio sformułować postanowienia takiego dokumentu. Co więcej, akt notarialny lepiej zabezpieczy interesy uprawnionego. Należy pamiętać jednak, że sporządzenie aktu notarialnego wiąże się z kosztami, które mogą wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
Jednocześnie trzeba wiedzieć, że ugoda musi przyjmować formę notarialną, jeśli w ramach zapłaty zachowku strony umówią się na przeniesienie własności nieruchomości lub udziału w niej na uprawnionego.
Ugoda o zachowek, inaczej umowa przekazania zachowku, powinna dobrze zabezpieczać interesy obu stron. Oznacza to, że dokument musi zawierać co najmniej:
Do przygotowania pisma można wykorzystać nasz sprawdzony wzór ugody o zachowek, który uwzględnia wszystkie wymienione wyżej elementy, a także inne ważne postanowienia ugody i jest gotowy do wypełnienia.
Warto wspomnieć również, że ugoda może zawierać także listę przedmiotów ruchomych i nieruchomości, jakie wchodzą w skład majątku spadkowego wraz z oznaczeniem ich wartości. Dzięki temu nie da się podważyć jej postanowień, powołując się na błędy w ocenie wartości majątku.
Należy uważać także na pisma oznaczone jako „darmowy wzór ugody o zachowek”, ponieważ większość z nich ma wiele błędów i braków formalnych.
Ugoda o zachowek wiąże się z ustępstwami, jakie uprawniony czyni na korzyść zobowiązanego. Mają one na celu przekonanie go do zawarcia ugody pozasądowo. Dlaczego umowa o przekazanie zachowku to lepsze rozwiązanie niż dochodzenie zapłaty przed sądem?
Ugodę o zachowek można zawrzeć na każdym etapie dochodzenia zapłaty, także po złożeniu pozwu sądowego. Jak zostało wspomniane, taka ugoda z tytułu zachowku ma wiele zalet. Korzyścią z jej zawarcia jest także możliwość uwzględnienia w umowie wielu szczegółowych zapisów, które dobrze zabezpieczają interesy obu stron. W ugodzie można ustalić:
Warto wspomnieć, że w przypadku postępowania sądowego, które może ciągnąć się latami, niekiedy zdarza się, że po zakończeniu procesu zobowiązany nie posiada już żadnego majątku, z którego można by zachowek egzekwować.
W takiej sytuacji wyrok sądu będzie jedynie przyznaniem powodowi racji, ale nie pozwoli mu uzyskać żadnych środków pieniężnych. Zabezpieczenia zapłaty zachowku uwzględnione w ugodzie pozwalają uniknąć takich konsekwencji.
Warto wspomnieć też, że ugoda zatwierdzona przez sąd może zostać złożona u komornika celem przeprowadzenia przymusowej egzekucji zachowku w przypadku, gdyby zobowiązany nie zechce wykonać jej postanowień.
Ugodę o zachowek można sporządzić i podpisać na każdym etapie postępowania sądowego, wystarczy jedynie zgoda wszystkich stron postępowania oraz ustalenie terminu jak i wysokości obowiązku zapłaty zachowku.
Warto wiedzieć, że zamiast gotówki lub przelewu środków pieniężnych na konto bankowe, obowiązek zapłaty zachowku może odbyć się przez przeniesienie na uprawnionego do zachowku jakiejś rzeczy lub nieruchomości, która wchodzi w skład spadku.
Dodatkowo, zawarcie ugody o zachowek można zabezpieczyć poprzez ustanowienie hipoteki (jeśli w grę wchodzi przekazanie nieruchomości), lub poprzez poręczenie osoby trzeciej.
Dlaczego warto załatwić zachowek polubownie? Ano dlatego, że sprawy sądowe dotyczące zachowku bywają kosztowne (opłata sądowa, koszty prawnika, radcy itd.), stresujące i niestety dość czasochłonne. A tak naprawdę wystarczy „dogadać się” ze wszystkimi uprawnionymi stronami, by znaleźć stosowne porozumienie.
Ponadto sprawa sądowa może przebiec w zupełnie innym kierunki, niż się tego spodziewamy, sąd bowiem może zdecydować od zasądzenia całej żądanej kwoty do oddalenia powództwa w całości i wtedy zostajemy tak naprawdę z niczym.
Zatem tak jak pisaliśmy, dobrowolna zapłata zachowku z pominięciem sądu jest najkorzystniejszym, najtańszym i najszybszym sposobem uregulowania kwestii związanych z zachowkiem.
