Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika (dyscyplinarka dla pracodawcy)

Art.  55 Kodeksu pracy stanowi:

§  1.  Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.

§  11.  Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

§  2.  Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracownika wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

§  3.  Rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn określonych w § 1 i 11 pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.

Pracodawca, który nie wypłaca pracownikowi w terminie całości wynagrodzenia, ciężko narusza swój podstawowy obowiązek z winy umyślnej, choćby z przyczyn niezawinionych nie uzyskał środków finansowych na wynagrodzenia. Wyrok SN z 4 kwietnia 2000 r. I PKN 516/99.

Odwetowe sankcje pracodawcy zmierzające do zdyskredytowania pracownika oraz naruszające jego dobra osobiste, podjęte w reakcji na dozwoloną konstruktywną krytykę przez pracownika dyrektora zakładu pracy, mogą być kwalifikowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika, uprawniające do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. Wyrok SN z 7 grudnia 2006 r. I PK 123/06.

Zgodnie z art. 75 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy prawo do zasiłku nie przysługujebezrobotnemu, który w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba żeporozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 § 11 Kodeksu pracy.  Oznacza to, że gdy po rozstaniu z firmą były pracownik zarejestruje się w urzędzie pracy jako bezrobotny, nabędzie od razu prawo do zasiłku. Gdy jednak sąd uzna, że odejście z zakładu pod pretekstem naruszania obowiązków przez pracodawcę było nieuzasadnione, sytuacja byłego pracownika ulega zmianie. W takim przypadku bezrobotny uzyska zasiłek dopiero po 90 dniach od dnia rejestracji w PUP. A jeżeli już pobierał świadczenie, zanim sąd orzekł, że to on wypowiedział stosunek pracy, wówczas będzie musiał oddać niesłusznie pobrany zasiłek.

Pracownik powinien jednak pamiętać, że zerwanie stosunku pracy (dyscyplinarka dla pracodawcy w trybie wyżej opisanym) może się okazać kosztowne. Chodzi o sytuacje, w których ich szef uzna, że rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia było nieuzasadnione. W takich przypadkach może w sądzie domagać się odszkodowania. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy. I wtedy to pracownik będzie musiał udowodnić, że pracodawca nie dopełnił obowiązków, jakie miał wobec niego.

Chociaż, można się spotkać również z taką linią orzeczniczą, która może okazać się pomocna: Przesłanką rozwiązania umowy przez pracownika bez wypowiedzenia jest wina umyślna i lub rażące niedbalstwo pracodawcy. Sąd Najwyższy w wyroku z 4 marca 1999 r. SN orzekł, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika na podstawie 55.1 kp jest skuteczne bez względu na to, czy wskazane przez pracownika przyczyny rzeczywiście występują (I PKN 614/98 OSP 1999/11/208).

Należy udowodnić
Adwokat zwraca uwagę, że zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron zawartych w pozwie lub odpowiedzi na pozew i wykrycia środków dowodowych pozwalających na udowodnienie racji powoda lub pozwanego, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.
Należy mieć świadomość, że to strona jest obowiązana wskazać dowody dla stwierdzenia faktów i musi liczyć się z negatywnymi konsekwencjami nieudowodnienia.

Należy pamiętać, że zgodnie z art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, a według art. 232 Kodeksu postępowania cywilnego strona w postępowaniu sądowym zobowiązana jest wskazywać fakty, oraz dowody na potwierdzenie swoich twierdzeń.

About the author

Jako legalnie działająca firma pod numerem NIP: 665-259-59-85, REGON: 369166329 dostarczamy produktów najwyższej jakości.